Standardy Ochrony Małoletnich w Fundacji Rozwoju Sportu i Rehabilitacji

Rozdział 1

Informacje ogólne

• WPROWADZENIE

• Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. poz. 1606) określiła

• warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy.

• Wprowadzone zmiany wskazują na potrzebę opracowania jasnych i

• spójnych standardów postępowania w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub

• krzywdzenia małoletnich. „Standardy ochrony małoletnich” są jednym z elementów

• systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią

• formę zabezpieczenia ich praw. Należy je traktować jako jedno z narzędzi

• wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą ochronę małoletnich przed

• krzywdzeniem.

• W konstruowaniu „Standardów ochrony małoletnich” przyjęto następujące

• założenia:

• 1. w Fundacji Rozwoju Sportu i Rehabilitacji w Białymstoku nie są zatrudniane

• osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich,

• 2. wszyscy pracownicy potrafią zdiagnozować symptomy krzywdzenia

• małoletniego oraz podejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że

• małoletni jest ofiarą przemocy,

• 3. podejmowane postępowanie nie może naruszać praw dziecka, praw człowieka

• oraz bezpieczeństwa danych osobowych,

• 4. małoletni wiedzą, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i

• rówieśnikami,

• 5. małoletni wiedzą, do kogo zwracać się o pomoc w sytuacjach dla nich

• trudnych i czynią to mając świadomość skuteczności podejmowanych

• działań,

• 6. rodzice poszerzają wiedzę i umiejętności o metodach wychowania bez

• stosowania przemocy oraz potrafią uczyć zasad bezpieczeństwa.

• Ponadto przyjęto, że:

• 7. prowadzone postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia

• krzywdzenia małoletnich jest zorganizowane w sposób zapewniający im

• skuteczną ochronę,

• 8. działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem

• są dokumentowane oraz monitorowane i poddawane okresowej weryfikacji

• przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów. Uwzględniając

• powyższe założenia niniejszy dokument określa zatem standardy ochrony

• małoletnich, stanowiące zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach

• zagrożenia ich bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona

• małoletnich przed różnymi formami przemocy oraz budowanie bezpiecznego

• i przyjaznego środowiska.

• SŁOWNICZEK POJĘĆ

• Ilekroć w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich” jest mowa o:

• 1. Fundacja – należy przez to rozumieć Fundację Rozwoju Sportu i Rehabilitacji

• w Białymstoku;

• 2. małoletnim (dziecku, uczniu, wychowanku, beneficjencie) – należy przez to

• rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia;

• 3. pracowniku/personelu Fundacji – należy przez to rozumieć każdego

• pracownika Fundacji, bez względu na formę zatrudnienia, w tym:

• praktykantów odbywających praktyki studenckie lub inne osoby, które z racji

• pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z małoletnimi;

• 4. Zarząd – należy przez to rozumieć Zarząd Fundacji Rozwoju Sportu i

• Rehabilitacji w Białymstoku;

• 5. rodzicu – należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego małoletniego

• pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod

• władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może

• działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka;

• 6. opiekunie prawnym małoletniego – należy przez to rozumieć osobę, która ma

• za zadanie zastąpić dziecku rodziców, a także wypełnić wszystkie ciążące na

• nich obowiązki. Jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, dlatego

• może dokonywać czynności prawnych w imieniu dziecka i ma za zadanie

• chronić jego interesy prawne, osobiste oraz finansowe;

• 7. „osobie najbliższej małoletniemu” – należy przez to rozumieć osobę wstępną:

• matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo

• przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w

• przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez małoletniego;

• 8. przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie

• sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała małoletniego, np. bicie,

• popychanie, szarpanie, itp.;

• 9. przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć zaangażowanie małoletniego

• w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć

• i udzielić na nią świadomej zgody, naruszającą prawo i obyczaje danego

• społeczeństwa;

• 10.przemocy psychicznej – należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec

• zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia),

• które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane,

• niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy,

• gdy zaspokaja potrzeby innych;

• 11.zaniechaniu – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne

• niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez

• osoby zobowiązane do opieki, troski i ochrony zdrowia i/lub

• nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia

• i/lub trudności w rozwoju;

• 12.przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo

• powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub

• dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób

• wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające

• te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich

• godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące

• szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące

• cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;

• 13.osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć pełnoletniego,

• który dopuszcza się przemocy domowej;

• 14.świadku przemocy domowej – należy przez to rozumieć osobę, która posiada

• wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy

• domowej.

• Rozdział 2

• Standardy ochrony małoletnich

• Standard I

• Pracownicy Fundacji, małoletni, ich rodzice oraz opiekunowie prawni

• znają „Standardy ochrony małoletnich”. Dokument jest dostępny i upowszechniany.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• • Dokument „Standardy ochrony małoletnich” został opracowany, zgodnie z

• Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i

• opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1606).

• • Zapoznano z nim personel Fundacji, rodziców/opiekunów prawnych

• małoletnich oraz małoletnich.

• • Dokument wprowadzono do stosowania w Fundacji.

• • Dokument udostępniono na stronie internetowej Fundacji: www.fundacjarehabilitacja.pl oraz w widocznym miejscu w biurze Fundacji i placówce

• prowadzonej przez Fundację (informacja na tablicy ogłoszeń, dokument do

• wglądu w sekretariacie).

• • Dokument został udostępniony w dwóch wersjach: wersji zupełnej oraz

• skróconej przeznaczonej dla małoletnich i zawierającej informacje dla nich

• istotne.

• • Informacje o treści dokumentu upowszechniane są wśród pracowników

• Fundacji.

• • Informacje istotne dla małoletnich zawarte w dokumencie upowszechniane są

• po zakończeniu zajęć/warsztatów grupowych prowadzonych przez

• pracowników Fundacji oraz konsultacji prowadzonych w indywidualnym

• kontakcie.

• • Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnianiu dostępności

• osobom ze szczególnymi potrzebami.

• Standard II

• Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko w Fundacji.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. W Fundacji zatrudnia się personel po wcześniejszej weryfikacji w Krajowym

• Rejestrze Karnym, Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym, a w

• przypadku stanowisk pedagogicznych dodatkowo w Centralnym Rejestrze

• Orzeczeń Dyscyplinarnych. W przypadku zatrudnienia obcokrajowców

• personel weryfikuje osobę w rejestrach karalności państw trzecich w zakresie

• określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w

• przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych poprzez

• oświadczenia o niekaralności.

• 2. Zarząd Fundacji określa organizację, stosowanie i dokumentowanie działań

• podejmowanych w ramach procedur określonych w dokumencie „Standardy

• ochrony małoletnich”.

• 3. Pracownicy Fundacji są świadomi swoich praw oraz odpowiedzialności

• prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów ochrony

• małoletnich.

• 4. W Fundacji prowadzona jest systematyczna edukacja wszystkich

• pracowników z zakresu ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, a w

• szczególności:

• 1) rozpoznawania symptomów krzywdzenia małoletnich,

• 2) procedur interwencji w przypadku krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia, a

• także posiadania informacji o krzywdzeniu,

• 3) dokumentowania podejmowanych działań związanych z ochroną małoletnich,

• 4) znajomości praw dziecka, praw człowieka oraz zasad bezpiecznego przetwarzania

• udostępnionych danych osobowych,

• 5) odpowiedzialności prawnej za zdrowie i życie powierzonych w opiece

• małoletnich,

• 6) procedury „Niebieskie Karty”,

• 7) bezpieczeństwa relacji całego personelu z małoletnim, uwzględniającą wiedzę o

• zachowaniach pożądanych i niedozwolonych w kontaktach z nim.

• 5. W Fundacji prowadzi się systematyczną diagnozę czynników ryzyka i

• czynników chroniących poczucia bezpieczeństwa małoletnich, a w

• szczególności w obszarach:

• 1) relacji między pracownikiem Fundacji a małoletnim,

• 2) poczucia bezpieczeństwa psychofizycznego, z uwzględnieniem zagrożeń

• środowiskowych (poszanowanie odmienności, równość i sprawiedliwość w

• przestrzeganiu ogólnie obowiązujących zasad, podmiotowe traktowanie).

• Standard III

• Fundacja oferuje rodzicom/opiekunom prawnym informację oraz edukację w

• zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed krzywdzeniem i

• wykorzystywaniem.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. W Fundacji znajduje się tablica informacyjna (tablica ogłoszeń) dla rodziców,

• gdzie umieszczone są dane kontaktowe placówek zapewniających pomoc i

• opiekę w trudnych sytuacjach życiowych. Na stronie internetowej Fundacji

• oraz w mediach społecznościowych publikowane są przydatne informacje na

• temat: wychowania dzieci bez przemocy, ochrony dzieci przed przemocą i

• wykorzystywaniem, zagrożeń bezpieczeństwa dziecka w Internecie oraz

• możliwości podnoszenia umiejętności wychowawczych.

• 2. Rodzice mają dostęp do obowiązujących w Fundacji „Standardów ochrony

• małoletnich” gdzie znajdują się procedury zgłaszania zagrożeń.

• 3. Fundacja umożliwia rodzicom oraz opiekunom prawnym małoletnich,

• poprzez organizację warsztatów, szkoleń, konsultacji indywidualnych,

• poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z ochroną dziecka przed

• zagrożeniami oraz z zakresu wychowania pozytywnymi metodami

• wychowawczymi, bez kar fizycznych i krzywdzenia psychicznego dziecka.

• Standard IV

• Fundacja zapewnia małoletnim równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. Fundacja oferuje edukację w zakresie praw dziecka, człowieka oraz ochrony przed

• zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem. Upowszechniane są materiały

• zawierające:

• • informacje na temat praw dziecka/praw człowieka,

• • informacje na temat ochrony przed przemocą oraz wykorzystywaniem,

• • informacje z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej,

• • informacje na temat zagrożeń bezpieczeństwa dzieci w Internecie.

• 2. Małoletni mają dostęp do informacji do kogo mogą się zgłosić po pomoc i

• radę w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania.

• 3. W Fundacji dostępne są materiały edukacyjne w zakresie: praw dziecka,

• ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem seksualnym oraz

• zasad bezpieczeństwa w Internecie (broszury, ulotki, książki).

• 4. W Fundacji wyeksponowane są informacje na temat możliwości uzyskania

• pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania

• dla dzieci i młodzieży.

• Standard V

• Organizacja postępowania na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia

• małoletnich zapewnia skuteczną ochronę.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. Określono procedury interwencji personelu w sytuacjach krzywdzenia lub

• podejrzenia krzywdzenia małoletniego.

• 2. Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia

• małoletniego nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do

• prywatności oraz nie może powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym

• lub fizycznym (poczucie krzywdy, poniżenia, zagrożenia, wstydu).

• 3. W Fundacji ustalone są zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej

• przez niego krzywdy.

• 4. W Fundacji wskazano osobę odpowiedzialną za składanie zawiadomień o

• popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadomienie sądu

• opiekuńczego oraz wszczynanie procedury „Niebieskie Karty”.

• 5. W Fundacji wskazano osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o

• zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia.

• Informacja o osobie przyjmującej zgłoszenia jest upowszechniona na stronie

• internetowej oraz na tablicy ogłoszeń w Fundacji.

• 6. Podmioty postępowania uprawnione do przetwarzania danych osobowych

• uczestników postępowania w sprawach krzywdzenia małoletnich

• przestrzegają Polityki Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych

• Osobowych, obowiązującej w Fundacji (RODO).

• Standard VI

• W Fundacji wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa małoletnich w obszarze

• relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. W Fundacji opracowano zasady zapewniające bezpieczne relacje między

• małoletnimi a personelem.

• 2. W Fundacji określono wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między

• małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone.

• 3. W Fundacji opracowano zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z

• dostępem do sieci internetowej oraz procedury ochrony małoletnich przed

• treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalanymi

• w innej formie.

• 4. W Fundacji opracowano i wdrożono procedury ochrony małoletnich przed

• krzywdzeniem w sytuacjach: przemocy domowej oraz cyberprzemocy.

• 5. W Fundacji opracowano i wdrożono procedurę „Niebieskiej Karty”.

• 6. Pracownicy Fundacji realizują plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu

• doznanej przez niego krzywdy.

• Standard VII

• Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są

• dokumentowane. Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. W Fundacji prowadzony jest rejestr spraw zgłaszanych i rozpatrywanych w

• związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.

• 2. Osoba upoważniona do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem

• małoletnich składa oświadczenie o zachowaniu poufności i zobowiązana jest

• do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.

• 3. W procedurze „Niebieskie Karty” stosowane są wzory Kart „A” i „B” oraz

• kwestionariusze rozpoznania przemocy domowej.

• 4. Obieg dokumentów w sprawach związanych z krzywdzeniem małoletnich

• określa Instrukcja Kancelaryjna.

• 5. Zasady przechowywania ujawnionych incydentów lub zgłoszonych

• incydentów lub zdarzeń.

• Standard VIII

• Fundacja monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z

• przyjętymi zasadami i procedurami ochrony małoletnich.

• Wskaźniki realizacji standardu:

• 1. Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony małoletnich są

• weryfikowane – przynajmniej raz na dwa lata.

• 2. W ramach kontroli zasad i praktyk ochrony małoletnich Fundacja pozyskuje

• opinie małoletnich oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych.

• 3. Do weryfikacji dokumentacji wykorzystywane są wnioski z kontroli

• „Standardów ochrony małoletnich” przez uprawnione do kontroli podmioty

• zewnętrzne.

• 4. Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli określają Zarząd

• Fundacji.

• • • Rozdział 3

• Zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w Fundacji

• 3.1 Zasady zatrudniania pracowników w Fundacji oraz dopuszczania innych

• osób do kontaktu nad małoletnimi

• 1) Zarząd Fundacji przed nawiązaniem stosunku pracy, niezależnie od podstawy

• nawiązania stosunku pracy oraz terminu jej trwania uzyskuje informacje:

• a) w przypadku każdego pracownika, studenta odbywającego praktyki studenckie,

• wolontariusza – z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych

• w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego

• oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z

• 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom

• czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego;

• b) w przypadku zatrudnienia każdej osoby w Fundacji i dopuszczenia do kontaktu z

• małoletnimi, w tym także studenta odbywającego praktyki studenckie,

• wolontariusza – z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem

• ograniczonym.

• c) w przypadku zatrudnienia osoby na stanowisku pedagogicznym, w tym także

• studenta odbywającego praktyki studenckie, wolontariusza dopuszczonych do pracy

• z małoletnimi – zaświadczenie z Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych dla

• Nauczycieli;

• 2) Nie jest wymagane przedstawienie zaświadczeń, w przypadku, gdy z osobą jest

• nawiązywany kolejny stosunek pracy w tej samej Fundacji w ciągu 3 miesięcy od

• dnia rozwiązania albo wygaśnięcia na podstawie art. 20 ust. 5c poprzedniego

• stosunku pracy.

• 3) Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pedagogicznych składają przed

• nawiązaniem stosunku pracy pisemne potwierdzenie spełniania warunku.

• a) posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystania z praw

• publicznych.

• b) że nie toczy się przeciwko kandydatowi postępowanie karne w sprawie o umyślne

• przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne.

• 4) W przypadku zatrudniania kandydata do pracy lub dopuszczenia do kontaktu z

• małoletnimi osoby posiadającej obywatelstwo innego państwa jest on zobowiązany

• do złożenia przed zatrudnieniem lub dopuszczeniem do kontaktu z małoletnimi

• informacji z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwanej do

• celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z

• małoletnimi.

• 5) W przypadku, gdy prawo państwa, z którego jest osoba, o której mowa w pkt 4

• nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub

• wolontariackiej związanej z kontaktami z małoletnimi, osoba ta przedkłada

• informację z rejestru karnego tego państwa.

• 6) W przypadku, gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja, o

• której mowa w ust. 4–5, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie

• prowadzi się rejestru karnego, osoba, o której mowa w pkt 5 , składa pracodawcy

• oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana

• w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w

• rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz

• w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz że nie wydano

• wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się

• takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia

• sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu

• zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub

• określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją,

• wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem

• duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez

• małoletnich lub z opieką nad nimi.

• 7) Oświadczenia, o których mowa w pkt 6, składane są pod rygorem

• odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający

• oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści:

• „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

• Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie

• fałszywego oświadczenia.

• 8) Informacje, o których mowa w pkt 4 – 8, pracodawca utrwala w formie wydruku

• i załącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby

• dopuszczonej do kontaktu z małoletnimi.

• 9) Zatrudniani pracownicy lub inne osoby przed dopuszczeniem do kontaktu z

• małoletnimi są zobowiązani do zapoznania się z:

• • Statutem Fundacji,

• • Regulaminem pracy,

• • Standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w Fundacji,

• • Regulaminami i instrukcjami bhp i p/poż,

• • Polityką bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych

• 10) Potwierdzenie zapoznania się z dokumentami oraz oświadczenia o zobowiązaniu

• się do ich przestrzegania składane jest w formie pisemnej i umieszczone w aktach

• osobowych lub dołączane do umów o świadczenie działalności wolontariackiej lub

• praktyki zawodowej.

• 3.2 Zasady bezpiecznych relacji małoletnich i personelu Fundacji. Zasady

• ogólne.

• 1) Pracownicy dbają o bezpieczeństwo małoletnich podczas pobytu w Fundacji,

• monitorują ich sytuacje i dobrostan.

• 2) Pracownicy wspierają małoletnich w pokonywaniu trudności. Pomoc uwzględnia:

• umiejętności rozwojowe dzieci i młodzieży, możliwości wynikające z

• niepełnosprawności oraz specjalnych potrzeb edukacyjnych.

• 3) Pracownicy podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie

• prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych,

• niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”.

• 4) Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich

• pracowników, praktykantów i wolontariuszy.

• Zasady komunikacji z małoletnim. Komunikacja budująca dobre relacje.

• Personel:

• 1. W komunikacji z małoletnimi zachowuje spokój, cierpliwość i szacunek.

• Okazuje też zrozumienie dla ich trudności i problemów.

• 2. Reaguje według zasad konstruktywnej komunikacji i krytyki na każde

• obraźliwe, niewłaściwe, dyskryminacyjne zachowanie lub słowa małoletnich

• oraz na wszelkie formy zastraszania i nietolerancji wśród nich.

• 3. Daje prawo do odczuwania i mówienia o swoich emocjach, do wyrażania

• własnego zdania oraz prawo do bycia wysłuchanym.

• 4. Komunikacja prowadzona jest w sposób konstruktywny, budujący relacje, a

• nie hierarchię zależności oraz nieufność i wrogość.

• 5. Nie zawstydza, nie upokarza, nie lekceważy i nie obraża.

• 6. Unika wypowiedzi nakazujących, komenderujących, nadmiernie

• moralizujących, krytykanckich. Nie wytyka błędów w sposób, który rani.

• 7. Nie grozi, nie wyraża dezaprobaty wobec zachowania małoletniego czy jego

• postępów w nauce w sposób uwłaczający jego godności i poczuciu własnej

• wartości.

• 8. Nie reaguje złośliwościami, sarkazmem na zachowanie małoletniego lub jego

• postępy w nauce, nie dowcipkuje i nie żartuje z małoletniego, w sposób, który

• obniża jego poczucie własnej wartości.

• 9. Słucha uważnie, udziela odpowiedzi adekwatnych do wieku małoletniego i

• danej sytuacji. W relacjach z małoletnim stosuje zasady pozytywnej

• komunikacji: aktywne słuchanie i komunikat JA.

• 10. Stosuje zasady konstruktywnej krytyki wobec, np. niewłaściwego

• zachowania małoletniego, tj. krytykuje w taki sposób, aby nie czuł się

• zraniony, zmuszony do obrony czy do kontrataku.

• 11.Nie podnosi głosu w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa

• małoletniego lub innych osób.

• 12.Mówi wyraźnie, bez szeptu i krzyku, stara się utrzymać spokojny ton głosu.

• Utrzymuje kontakt wzrokowy. W czasie rozmowy znajduje się blisko drugiej

• osoby, ale nie narusza jej przestrzeni osobistej.

• Komunikacja służąca rozwiązywaniu konfliktów i utrzymywaniu świadomej

• dyscypliny. Personel:

• 1. W rozwiązywaniu konfliktów stosuje następujące zasady konstruktywnej

• komunikacji:

• a) nie ocenia, nie uogólnia, nie interpretuje, nie daje „dobrych rad”, nie

• moralizuje,

• b) wysłuchuje, stosuje komunikaty „JA”, upewnia się, czy dobrze rozumie

• swojego rozmówcę,

• c) oddziela problem od osoby, wyraża brak akceptacji dla zachowania a nie

• człowieka,

• d) skupia swoją uwagę na rozmówcy, koncentruje się na tym co mówi,

• e) okazuje rozmówcy szacunek,

• f) mówi wprost – otwarcie udziela konkretnych informacji zwrotnych.

• 2. W komunikacji z małoletnim podczas rozwiązywaniu konfliktów wystrzega

• się:

• a) stoperów komunikacyjnych: osądzania, krytykowania, wyzywania,

• rozkazywania, oskarżania, grożenia, odwracania uwagi,

• b) błędu nadmiernej generalizacji (zamiast mówić o konkretnych sytuacjach i

• konkretnych przyczynach irytacji, złości, przypisuje się pewne zdarzenia

• stałym cechom osoby),

• c) niewłaściwego zrozumienia intencji rozmówcy,

• d) niespójności komunikatu werbalnego z niewerbalnym.

• 3. W procesie rozwiązywania konfliktu dba o komunikację dającą małoletniemu

• poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego, chroniącą go

• od poczucia, że rozwiązanie konfliktu jest dla niego krzywdzące i rodzi

• poczucie niesprawiedliwości, zlekceważenia czy odrzucenia.

• 4. Umiejętnie, w sposób konstruktywny uczestniczy w rozwiązywaniu

• konfliktów, stosując w zależności od potrzeb różne metody ich

• rozwiązywania, np. negocjacje, mediacje, arbitraż, facylitację.

• 5. Szybko reaguje na problemy związane z dyscypliną:

• a) rozwiązuje pojawiające się problemy z dyscypliną bezpośrednio po

• naruszeniu zasad przez małoletniego,

• b) nie podnosi nadmiernie głosu i nie krzyczy, zwraca uwagę tym, którzy

• łamią ustalony porządek,

• c) wykazuje empatię wobec małoletnich,

• d) ustala (przypomina) obowiązujące zasady – wyraźnie określa oczekiwane

• zachowania. Metody dyscyplinowania dobiera adekwatnie do wieku i

• poziomu rozwoju. Metody te nie mogą naruszać godności i nietykalności

• osobistej (zakaz stosowania kar fizycznych).

• 6. Upominając słownie, perswazyjnie, stara się opanować własne negatywne

• emocje, np. złość, zdenerwowanie.

• 7. Jeśli zajdzie taka potrzeba przekazuje małoletniemu utrzymany w spokojnym

• tonie komunikat jasny, konkretny/rzeczowy, wolny od stygmatyzowania,

• nakierowany na ocenę zachowania małoletniego, a nie jego osoby.

• Zakaz stosowania przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie, w tym

• nawiązywania relacji o charakterze seksualnym

• 1. Kontakty personelu z małoletnim nie łamią obowiązującego prawa,

• ustalonych norm i zasad. Wszyscy małoletni są sprawiedliwie traktowani.

• Pracownicy nie dzielą ich i nie dyskryminują (ze względu na pochodzenie,

• poczucie tożsamości, wiek, płeć, status materialny, wygląd zewnętrzny,

• wiedzę i umiejętności).

• 2. Personel nie wykorzystuje wobec małoletnich relacji władzy lub przewagi

• fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).

• 3. Personel nie stosuje żadnej formy przemocy fizycznej wobec małoletnich, np.

• takiej jak: zabieranie rzeczy, niszczenie rzeczy, bicie, popychanie,

• szturchanie, ograniczenie swobody ruchu, szczypanie, klapsy,

• pociągnięcie za włosy, bicie przedmiotami, wykręcanie rąk.

• 4. Personel nie stosuje żadnej formy przemocy psychicznej wobec małoletnich,

• np. takiej jak:

• a) izolowanie, pomijanie, obniżanie statusu,

• b) stygmatyzowanie z powodu ich zdrowia, osiągnięć edukacyjnych,

• wyglądu, orientacji seksualnej, światopoglądu czy sytuacji majątkowej,

• c) wyszydzanie, wyśmiewanie, ośmieszanie, poniżanie, wyzywanie, grożenie,

• d) nadmierne, wygórowane wymagania,

• e) agresywne wypowiedzi i komentarze,

• f) rozpowszechnianie wszelkich nieprawdziwych, poniżających materiałów.

• 5. Personel nie stosuje naruszających godność małoletniego wypowiedzi o

• podtekście seksualnym, nie nawiązuje w wypowiedziach do aktywności bądź

• atrakcyjności seksualnej w tym:

• a) komentarzy na temat ciała/wyglądu/ubioru z podtekstem seksualnym;

• dyskryminujących komentarzy odnoszących się do płci,

• b) wulgarnych lub niestosownych dowcipów i żartów,

• c) nie pisze do małoletnich wulgarnych lub dwuznacznych smsów, e-maili,

• d) nie wdaje się w prywatne rozmowy małoletnich w mediach

• społecznościowych, nie zamieszcza komentarzy i nie udostępnia zdjęć, w

• jakimkolwiek podtekście lub kontekście erotycznym, które mogłyby

• wyrządzić krzywdę, Personel nie narusza nietykalności osobistej małoletnich.

• Nie zachowuje się wobec nich w sposób niestosowny, np. nie dotyka, nie

• głaszcze, nie poklepuje w sposób poufały, dwuznaczny w celu zaspokojenia

• własnych potrzeb seksualnych.

• 6. Nie zmusza małoletnich do odbycia jakiekolwiek aktywności o charakterze

• seksualnym.

• 7. Nie prowokuje nieodpowiednich kontaktów z małoletnim, np. nie angażuje

• się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne

• zabawy fizyczne.

• 8. Upewnia/informuje, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji,

• wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć

• bezpośrednio lub wskazanej osobie i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji

• lub pomocy.

• 9. Zawsze jest przygotowany na wyjaśnienie swoich działań/zachowania.

• 10.Personel zachowuje szczególną ostrożność wobec małoletnich, którzy

• doświadczyli nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź

• zaniedbania. Jeżeli małoletni dążyłby do nawiązania niestosownych

• bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi, personel reaguje z

• wyczuciem, jednak stanowczo, a także pomaga małoletniemu zrozumieć

• znaczenie osobistych granic.

• 11.Personel równoważy potrzebę nadzoru z prawem małoletniego do

• prywatności, np. nie należy otaczać małoletnich osobistą opieką, której oni

• nie potrzebują.

• 12.Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie

• małoletniego zapewnia obecność innej osoby dorosłej.

• 13.W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych

• wobec małoletniego uczestniczy rodzic/opiekun prawny, przez co personel

• unika innego niż niezbędny kontaktu fizycznego. Dotyczy to

• zwłaszcza pomagania w korzystaniu z toalety.

• Zasady nawiązywania kontaktu z małoletnimi w godzinach pracy, za pomocą

• kanałów służbowych oraz w celach diagnostycznych i pomocowych

• 1. Kontaktując się z małoletnim personel traktuje go podmiotowo.

• 2. Kontakt nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, nie może wiązać się z

• jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.

• 3. Co do zasady, kontakt powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i

• dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków personelu.

• 4. Personel nie zaprasza małoletnich do swojego miejsca zamieszkania, nie

• spotyka się z nimi prywatnie poza godzinami pracy.

• 5. Personel nie nawiązuje kontaktów poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie do

• nich zaproszeń w mediach społecznościowych. Nie kontaktuje się z nimi

• poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, email, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).

• 6. Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z małoletnimi

• poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy), a

• rodzice/ opiekunowie prawni dzieci muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.

• 7. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli małoletni i jego

• rodzice/ opiekunowie są osobami bliskimi dla personelu) wymaga

• zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych

• małoletnich, ich rodziców/ opiekunów.

• 3.3 Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w Fundacji, a w

• szczególności działania niedozwolone

• Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi

• 1. Małoletni mają prawo do życia i przebywania w bezpiecznym środowisku.

• Pracownicy pedagogiczni i personel Fundacji chronią ich i zapewniają im

• bezpieczeństwo.

• 2. Małoletni mają obowiązek przestrzegania ogólnie obowiązujących zasad i

• norm zachowania.

• 3. Małoletni uznają prawo innych małoletnich do odmienności i zachowania

• tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe,

• religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną,

• cechy fizyczne, niepełnosprawność. Nie naruszają praw innych – nikogo nie

• dyskryminują ze względu na jakąkolwiek jego odmienność.

• 4. Zachowanie i postępowanie małoletnich wobec innych osób nie narusza ich

• poczucia godności i wartości osobistej. Małoletni są zobowiązani do

• respektowania praw i wolności osobistych innych, ich prawa do

• własnego zdania, do poszukiwań i popełniania błędów, do własnych

• poglądów, wyglądu i zachowania – w ramach społecznie przyjętych norm i

• wartości.

• 5. Kontakty między małoletnimi cechuje zachowanie przez nich wysokiej

• kultury osobistej, np. używanie zwrotów grzecznościowych typu proszę,

• dziękuję, przepraszam; uprzejmość; życzliwość; poprawny, wolny

• od wulgaryzmów język; kontrola swojego zachowania i emocji; wyrażanie

• sądów i opinii w spokojny sposób, który nikogo nie obraża i nie krzywdzi.

• 6. Małoletni budują wzajemne relacje poprzez niwelowanie konkurencyjności

• między sobą w różnych obszarach życia, wzajemne zrozumienie oraz

• konstruktywne, bez użycia siły rozwiązywanie problemów i konfliktów

• między sobą. Akceptują i szanują siebie nawzajem.

• 7. Małoletni okazują zrozumienie dla trudności i problemów innych, nie

• wyśmiewają ich, nie krytykują.

• 8. W kontaktach między sobą małoletni nie powinni zachowywać się

• prowokacyjnie i konkurencyjnie. Nie powinni również mieć poczucia

• zagrożenia czy odczuwać wrogości ze strony innych.

• 9. Małoletni mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz

• wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji

• i przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy.

• 10.Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna

• wśród małoletnich nigdy nie może być przez nich akceptowana lub

• usprawiedliwiona. Małoletni nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek

• powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji oraz przemocy wobec

• innych.

• 11.Małoletni mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom

• brutalności i wulgarności oraz informowania pracowników Fundacji o

• zaistniałych zagrożeniach.

• 12.Jeśli małoletni jest świadkiem stosowania jakiejkolwiek formy agresji lub

• przemocy, ma obowiązek reagowania na nią, np.: szuka pomocy dla ofiary u

• osoby dorosłej (zgodnie z obowiązującymi procedurami).

• 13.Małoletni uczestniczący w spotkaniach na terenie Fundacji znają

• obowiązujące procedury bezpieczeństwa – wiedzą, jak zachowywać się w

• sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwu

• innych, gdzie i do kogo dorosłego mogą się zwrócić o pomoc.

• 14.Jeśli małoletni stał się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w Fundacji

• pomoc, zgodnie z obowiązującymi w niej procedurami.

• Niedozwolone zachowania małoletnich w Fundacji

• 1. Stosowanie agresji i przemocy wobec małoletnich i innych osób:

• a) agresji i przemocy fizycznej w różnych formach, np.:

• ✓ bicie/uderzenie/popychanie/kopanie/opluwanie

• ✓ wymuszenia;

• ✓ napastowanie seksualne;

• ✓ nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą;

• ✓ fizyczne zaczepki;

• ✓ zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań;

• ✓ rzucanie w kogoś przedmiotami;

• b) agresji i przemocy słownej w różnych formach, np.:

• ✓ obelgi, wyzwiska;

• ✓ wyśmiewanie, drwienie, szydzenie;

• ✓ bezpośrednie obrażanie;

• ✓ plotki i obraźliwe żarty, przedrzeźnianie; groźby;

• ✓ obraźliwe SMSy i MMSy;

• ✓ wiadomości na forach internetowych lub tzw. pokojach do czatowania;

• ✓ telefony i e-maile zawierające groźby, poniżające, wulgarne, zastraszające;

• c) agresji i przemocy psychicznej w różnych formach, np.:

• ✓ poniżanie;

• ✓ wykluczanie/izolacja/milczenie/manipulowanie;

• ✓ wulgarne gesty;

• ✓ niszczenie/zabieranie rzeczy innej osoby;

• ✓ straszenie;

• ✓ szantażowanie

• 2. Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w Fundacji, np. rzucanie przedmiotami,

• przynoszenie ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów i

• substancji (środków pirotechnicznych, łańcuchów, noży,

• zapalniczek), używanie ognia na terenie Fundacji.

• 3. Nieuzasadnione, bez zgody prowadzącego opuszczanie sali gdzie odbywają

• się zajęcia. Wyjście bez zezwolenia poza teren Fundacji.

• 4. Celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć

• organizowanych w Fundacji. Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź

• życiu.

• 5. Uleganie nałogom, np. palenie papierosów, picie alkoholu.

• 6. Rozprowadzanie i stosowanie narkotyków/ środków odurzających.

• 7. Niestosowne odzywanie się do innych osób, używanie wulgaryzmów.

• 8. Przywłaszczenie własności lub celowe niszczenie, nieszanowanie własności

• innych osób oraz własności Fundacji. Wyłudzanie pieniędzy lub innych

• rzeczy.

• 9. Rozwiązywanie w sposób siłowy konfliktów. Udział w bójce.

• 10.Szykanowanie innych osób z powodu odmienności przekonań,

• religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu

• ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu.

• 11.Znęcanie się (współudział w znęcaniu się, zorganizowana przemoc,

• zastraszanie).

• 12.Aroganckie/niegrzeczne zachowanie, wulgaryzmy. Kłamanie, oszukiwanie.

• 13.Fotografowanie, nagrywanie dźwięku lub filmowanie zdarzeń z udziałem

• innych osób bez ich zgody.

• 14.Stosowanie wobec innych osób różnych form cyberprzemocy.

• 3.4 Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet

• oraz ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi

• Obowiązkiem prawnym Fundacji jest takie wykorzystanie sieci, które będzie

• adekwatne do poziomu dojrzałości poznawczej i emocjonalno-społecznej

• małoletniego oraz nie będzie mu szkodzić ani zagrażać jego

• rozwojowi psychofizycznemu. Do potencjalnych zagrożeń płynących z

• użytkowania sieci należy zaliczyć: 1. dostęp do treści niezgodnych z celami

• wychowania i edukacji (narkotyki, przemoc, pornografia, hazard), 2. działalność

• innych użytkowników zagrażająca dobru małoletniego.

• Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu

• 1. Małoletni nie mają dostępu do infrastruktury sieciowej Fundacji.

• 2. Sieć jest monitorowana w taki sposób, aby możliwe było zidentyfikowanie

• sprawców ewentualnych nadużyć.

• 3. Rozwiązania organizacyjne na poziomie Fundacji bazują na aktualnych

• standardach bezpieczeństwa.

• 4. Na wszystkich komputerach z dostępem do Internetu na terenie Fundacji jest

• zainstalowane oraz systematycznie aktualizowane oprogramowanie

• antywirusowe, antyspamowe i firewall.

• 5. Z Fundacją współpracuje osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo sieci.

• 6. Do jego obowiązków należą:

• a) zabezpieczenie sieci Internetowej placówki przed niebezpiecznymi

• treściami poprzez instalację i aktualizację odpowiedniego oprogramowania;

• b) sprawdzanie czy na komputerach nie znajdują się niebezpieczne treści.

• 1. Pracownicy posiadają indywidualny login i hasło, umożliwiające korzystanie

• z komputera na terenie Fundacji. Pracownicy zachowują login i hasło w

• tajemnicy.

• 2. Użytkownikowi komputera zabrania się:

• a) instalowania oprogramowania oraz dokonywania zmian w konfiguracji

• oprogramowania zainstalowanego w systemie,

• b) usuwania cudzych plików, odinstalowania programów, dekompletowania

• sprzętu.

• Zasady korzystania z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń

• elektronicznych

• 1. Małoletni ma prawo korzystać na terenie Fundacji z telefonu komórkowego

• oraz innych urządzeń elektronicznych zgodnie z ustalonymi zasadami.

• 2. Przez pojęcie „telefon komórkowy” rozumie się także smartfon, urządzenie

• typu smartwatch itp.

• 3. Przez pojęcie „inne urządzenia elektroniczne” rozumie się także tablet,

• odtwarzacz muzyki, słuchawki, itp.

• 4. Małoletni przynoszą do Fundacji telefony komórkowe oraz inny sprzęt

• elektroniczny na własną odpowiedzialność, za zgodą rodziców.

• 5. Fundacja nie ponosi odpowiedzialności za zaginięcie lub zniszczenie czy

• kradzież sprzętu przynoszonego przez małoletnich.

• 6. Małoletni nie mogą korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń

• elektronicznych z dostępem do Internetu podczas diagnozy, zajęć, treningów,

• warsztatów prowadzonych na terenie Fundacji.

• 7. Małoletni ma obowiązek wyłączyć lub wyciszyć telefon (bez wibracji) i

• schować go w torbie/plecaku przed rozpoczęciem zajęć. Telefon pozostaje

• niewidoczny zarówno dla małoletniego, jak i pozostałych osób.

• 8. Na terenie Fundacji zakazuje się małoletnim filmowania, fotografowania oraz

• utrwalania dźwięku na jakichkolwiek nośnikach cyfrowych.

• 9. Powyższe nie dotyczy wydarzeń odbywających się w Fundacji, na rejestrację

• których udzielono zgody.

• 10. Nagrywanie dźwięku i obrazu za pomocą telefonu, lub innych urządzeń jest

• możliwe jedynie za zgodą osoby nagrywanej lub fotografowanej.

• Niedopuszczalne jest nagrywanie lub fotografowanie sytuacji niezgodnych

• z powszechnie przyjętymi normami etycznymi i społecznymi oraz

• przesyłanie treści obrażających inne osoby.

• Zasady postępowania w przypadku naruszenia zasad korzystania z telefonów i

• innych urządzeń elektronicznych na terenie Fundacji.

• W przypadku naruszenia przez małoletniego zasad używania telefonów

• komórkowych na terenie Fundacji, pracownik bezzwłocznie informuje o tym fakcie

• rodziców/prawnych opiekunów małoletniego i wspólnie z

• rodzicami/prawnymi opiekunami ustala plan dalszego postępowania.

• 3.5 Zasady ochrony wizerunku małoletniego

• 1. Fundacja uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr

• osobistych, zapewnia ochronę wizerunku.

• 2. Wizerunek podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie

• cywilnym, w ustawie o prawie autorskim o prawach pokrewnych, a także na

• podstawie ustawy o ochronie danych osobowych (RODO) – jako tzw. dana

• szczególnej kategorii przetwarzania.

• 3. Upublicznianie wizerunku małoletniego do 16 lat, utrwalonego w

• jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio wideo) wymaga wyrażenia

• zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem

• (wymóg art. 8 RODO).

• 4. Osoba małoletnia powyżej 16 roku życia ma prawo do wyrażenia zgody

• samodzielnie.

• 5. Zgody, o których mowa w pkt 3 i 4 są wyrażane w formie pisemnej – wyraźne

• i niedorozumiane. Zgody j/w. są jednocześnie zgodami na rozpowszechnianie

• wizerunku małoletniego wskazaną w art. 81 ustawy o prawie autorskim i

• prawach pokrewnych.

• 6. Rodzice małoletniego/opiekunowie lub małoletni powyżej 16 roku życia

• wyrażając zgodę na upublicznienie wizerunku, określają precyzyjnie miejsca

• i kanały upubliczniania wizerunku, kontekst w jakim wizerunek

• będzie wykorzystany, a także okres upublicznienia.

• 7. Osoba wyrażająca zgodę otrzymuje klauzulę informacyjną o zasadach

• przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku małoletniego oraz jest

• informowana przez osobę reprezentującą administratora danych osobowych

• o przysługujących prawach, w tym prawie do wycofania zgody oraz innych,

• zgodnie z art. 5 RODO.

• 8. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak

• zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów lub

• małoletniego powyżej 16 roku życia, zgoda na utrwalanie wizerunku dziecka

• nie jest wymagana. Zabrania się umieszczania informacji pozwalających

• ustalić tożsamość osób ujętych na zdjęciu lub innej formie publikacji.

• 9. Pracownikowi Fundacji nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów

• utrwalania wizerunku małoletniego (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie

• głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody jego opiekuna.

• 10.Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych

• kontaktowych do opiekuna małoletniego – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.

• 3.6 Zasady ochrony danych osobowych małoletnich

• 1. W Fundacji wdrożono Politykę ochrony danych osobowych osób fizycznych

• (pracowników, małoletnich, rodziców/opiekunów) oraz powołano Inspektora

• ochrony danych.

• 2. Dokumentacja RODO została opracowana zgodnie z wymogami

• rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) ne 2016/679

• Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony

• osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie

• swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE

• (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L z 2016 r. 119, s. 1

• ze zm.) oraz ustawy z dnia 10 maja 2018r. o ochronie danych osobowych z

• uwzględnieniem zasad:

• a) zasady zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości,

• b) zasady ograniczenia celu przetwarzania danych,

• c) zasada minimalizacji danych,

• d) zasada prawidłowości danych,

• e) zasady ograniczenia przechowania danych,

• f) zasady integralności i poufności danych,

• g) zasady rozliczalności.

• 3. Osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych małoletnich i ich

• rodziców/opiekunów prawnych posiadają upoważnienie do przetwarzania ich

• danych osobowych na podstawie art. 6 i 9 RODO.

• 4. Na potrzeby przetwarzania w formach zdalnych (przekazywanie danych

• osobowych do PFRON, organów upoważnionych do przetwarzania danych

• osobowych małoletnich) opracowano zasady ich przetwarzania oraz zasady

• zachowania bezpieczeństwa przetwarzania. Każdy pracownik posiadający

• dostęp do danych osobowych złożył pisemne oświadczenie o

• znajomości Polityki bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych pod

• rygorem odpowiedzialności karnej i zobowiązanie do jej przestrzegania pod

• rygorem odpowiedzialności karnej.

• 5. Rodzice/opiekunowie prawni małoletnich są informowani o przetwarzaniu

• danych osobowych poprzez klauzule informacyjne.

• 6. Zarząd Fundacji wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w

• celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.

• 7. Dane osobowe małoletnich zarejestrowane w formie pisemnej (teczka dziecka

• oraz inna dokumentacja pisemna zawierająca dane osobowe małoletnich jest

• chroniona w zamykanych szafach z ograniczonym dostępem do pomieszczeń

• ich przechowywania (biuro Fundacji).

• 8. W Fundacji wdrożono odpowiednią procedurę postępowania na wypadek

• wystąpienia naruszenia ochrony danych osobowych.

• 9. Dane osobowe małoletnich udostępniane są wyłącznie podmiotom

• uprawnionym do ich uzyskania.

• 10.Dane osobowe umieszczone w Niebieskiej Karcie „A” udostępniane są

• zespołowi interdyscyplinarnemu, powołanemu w trybie ustawy z dnia 9

• marca 2023 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej.

• • • Rozdział 4

• Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia

• krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego

• Definicja przemocy domowej

• Pod pojęciem „przemoc domowa” – należy rozumieć jednorazowe albo

• powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę

• fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby

• doznającej przemocy domowej, w szczególności:

• a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,

• b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,

• c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej

• osoby cierpienie lub krzywdę, d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu

• do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania

• samodzielności finansowej,

• e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie

• zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków

• komunikacji elektronicznej;

• Rodzaje przemocy domowej i ich charakterystyka

• przemoc fizyczna – to każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu

• przekroczenie granicy ciała dziecka. Często powoduje różnego rodzaju urazy.

• przemoc psychiczna („maltretowanie psychiczne”1) – to powtarzający się

• wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia),

• które powodują u dziecka poczucie, że jest nic nie warte, złe, niekochane,

• niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy

• zaspokaja potrzeby innych. Krzywdzenie psychiczne dziecka to kategoria, w której

• najczęściej nie ma widocznych dowodów winy sprawcy. Występują natomiast u

• dziecka objawy jako konsekwencja tego rodzaju przemocy.

• Podstawowym narzędziem zatrzymania przemocy psychicznej jest praca z rodziną,

• która odbywać się może w ramach procedury „Niebieskie Karty”.

• przemoc seksualna – według Światowej Organizacji Zdrowia przemoc

• seksualna to zaangażowanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest on lub

• ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszająca

• prawo i obyczaje danego społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy

• do czynienia wtedy, gdy występuje ono pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub

• dzieckiem i innym dzieckiem, w sytuacji zależności, jeśli te osoby ze względu na

• wiek bądź stopień rozwoju pozostają w stosunku opieki, zależności, władzy.

• Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby.

• Aktywność taka może obejmować:

• 1. Nakłanianie lub zmuszanie dziecka do udziału w jakichkolwiek prawnie

• zabronionych czynnościach seksualnych.

• 2. Wykorzystywanie dziecka do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk

• seksualnych.

• 3. Wykorzystywanie dziecka do produkcji przedstawień i materiałów

• pornograficznych.

• 4. Zaniedbywanie – to jedna z form krzywdzenia dziecka polegająca na

• incydentalnym, bądź chronicznym niezaspokajaniu jego potrzeb oraz

• nierespektowaniu podstawowych praw, powodująca zaburzenia jego

• zdrowia, a także generująca trudności rozwojowe. Ta forma przemocy

• wskazuje na potrzebę szerszej diagnozy systemu rodzinnego pod kątem

• wydolności wychowawczej rodziców.

• Rozpoznawanie przemocy wobec małoletniego odbywa się poprzez:

• − ujawnienie przez pokrzywdzonego przemocy domowej,

• − informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy,

• − analizę objawów krzywdzenia występujących u pokrzywdzonego,

• − ocenę stopnia ryzyka wystąpienia przemocy w danej rodzinie.

• Ujawnienie przez małoletniego przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy

• poinformuje pracownika Fundacji o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie

• form przemocy ze strony swoich najbliższych. Ujawnienie jest dla małoletniego

• bardzo trudnym momentem, świadczy o dużym doznawanym bólu i determinacji.

• Fakt ujawnienia nie podlega ocenie uwiarygadniającej ze strony pracownika

• Fundacji, wymaga zareagowania! Informacje o krzywdzeniu małoletniego mogą

• pochodzić od bezpośrednich świadków przemocy, np. od rodzica niekrzywdzącego,

• rodzeństwa, kolegi, koleżanki, sąsiada, osoby z dalszej rodziny, przypadkowego

• świadka przemocy.

• W każdym przypadku informacje o przemocy wobec małoletniego wskazywane jako

• fakty, a nie domniemania, należy potraktować z pełną odpowiedzialnością i

• zareagować zgodnie z obowiązującymi zasadami wskazanymi w

• niniejszej procedurze. Podobnie jak w przypadku ujawnienia przemocy przez

• małoletniego, pracownik nie dokonuje oceny wiarygodności podawanych

• informacji. Zobowiązany jest do zareagowania na taki sygnał.

• Fakt ujawnienia przemocy przez osoby inne niż małoletni nie podlega ocenie

• uwiarygadniającej ze strony pracownika Fundacji, wymaga zareagowania

• Zgłaszanie stosowania przemocy domowej przez małoletniego

• 1. Każdy małoletni będący beneficjentem Fundacji może zgłosić ustnie lub

• pisemnie, dowolnej osobie, do której ma zaufanie, będącej pracownikiem

• Fundacji, fakt stosowania wobec niego przemocy domowej.

• 2. Zgłoszenie doznawanej krzywdy przez małoletniego może nastąpić w

• bezpośredniej rozmowie, SMS-em, drogą elektroniczną, telefoniczną lub

• inną dostępną, w każdym czasie.

• 3. W przypadku dziecka obcojęzycznego lub mającego trudności w mowie i

• piśmie, osoba, do której zgłosił się małoletni zapewnia pomoc w nawiązaniu

• komunikacji poprzez skorzystanie z pomocy osoby władającej

• językiem obcym lub zapewnia komunikację w innych formach, np. poprzez

• wykorzystanie alternatywnych i wspomagających metod komunikacji.

• 4. Osoba, która powzięła informację od krzywdzonego podejmuje w pierwszej

• kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia.

• 5. W przypadku zagrożenia życia małoletniego, po przekazaniu informacji

• Zarządowi Fundacji, zawiadamia w trybie pilnym odpowiednie służby

• porządkowe – Policję i pogotowie ratunkowe, o zagrożeniu życia

• małoletniego.

• 6. W ramach procedury funkcjonariusz policji: udziela niezbędnej pomocy

• osobie doznającej przemocy, w tym dostępu do pomocy medycznej,

• podejmuje czynności chroniące życie, zdrowie i mienie, zabezpiecza ślady

• i dowody przestępstwa oraz podejmuje działania mające na celu zapobieganie

• dalszym zagrożeniom mogącym występować w tej rodzinie, zgodnie z

• zasadami i procedurami postępowania w takiej sytuacji.

• 7. W przypadkach niewymagających podejmowania nagłych interwencji, osoba,

• która powzięła informację postępuje zgodnie z procedurą.

• Zgłaszanie podejrzenia przemocy domowej lub jej stosowania przez

• pracownika Fundacji

• 1. Każdy pracownik Fundacji, który zauważy lub podejrzewa u małoletniego

• symptomy krzywdzenia, jest zobowiązany zareagować – jeśli to konieczne,

• udzielić pierwszej pomocy.

• 2. Pracownik w trybie pilnym przekazuje informację o zaobserwowanym

• zdarzeniu Zarządowi Fundacji, dołączając pisemną notatkę zawierającą

• istotne informacje dotyczące: wyglądu, stanu, dolegliwości oraz

• zachowania małoletniego, cytaty jego wypowiedzi oraz podjęte działania.

• 3. Zarząd Fundacji jako osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych

• z przemocą wobec małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw.

• Kartę zgłoszenia – załącznik 1. Na karcie podpisują się: Zarząd Fundacji i

• osoba zgłaszająca.

• Zgłaszanie podejrzenia przemocy domowej lub jej stosowania przez osoby z

• zewnątrz

• 1. Osoba, która jest świadkiem stosowanej przemocy domowej wobec

• małoletniego ma prawo do zgłoszenia podejrzewania stosowania przemocy

• lub przemocy domowej.

• 2. W celu zgłoszenia stosowanej wobec małoletniego przemocy domowej w/w

• osoba jest obowiązana dokonać zgłoszenia bezpośrednio Zarządowi

• Fundacji.

• 3. W takcie rozmowy z Zarządem Fundacji, osoba wskazuje na fakty, na

• podstawie których domniema o stosowaniu przemocy domowej wobec

• małoletniego.

• 4. Osoba zgłaszająca przemoc jest zobowiązana wylegitymować się

• dokumentem zawierającym fotografię oraz wskazać dane do kontaktu.

• 5. Zgłaszający przemoc domową jest informowany o zasadach przetwarzania

• jego danych osobowych udostępnionych Zarządowi oraz zasadach ich

• przetwarzania i bezpieczeństwa danych osobowych.

• 6. W przypadku zgłoszeń anonimowych, w tym telefonicznych do biura

• Fundacji, pracownik biura sporządza notatkę z rozmowy telefonicznej i

• archiwizuje wydruk połączeń.

• 7. W sytuacji, jak w pkt 6, pracownik biura zawiadamia Zarząd Fundacji o

• anonimowym zgłoszeniu, dołączając notatkę z rozmowy telefonicznej ze

• zgłaszającym lub wydruk ze skrzynki elektronicznej.

• 8. W przypadkach anonimowych zgłoszeń stosowanie przemocy wobec

• małoletniego podlega analizie i zdiagnozowaniu.

• 9. Pracownik, do którego wpłynęło zgłoszenie podejrzenia stosowania przemocy

• lub jej stosowania wypełnia Kartę zgłoszenia – załącznik 1, w obecności – o

• ile to możliwe – osoby zgłaszającej i w trybie pilnym przekazuje

• ją koordynatorowi „Strategii ochrony małoletnich”. Na karcie podpisuje się

• osoba, do której wpłynęło zgłoszenie i osoba zgłaszająca.

• 10.W przypadku, gdy zgłaszana przemoc zagraża życiu lub zdrowiu

• małoletniemu, osoba pozyskująca taką wiedzę, jest obowiązana w trybie

• pilnym zawiadomić Policję.

• Wstępna diagnoza i ocena sytuacji osoby krzywdzonej

• 1. W każdym przypadku zgłoszenia krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia

• małoletniego, Zarząd Fundacji powołuje Zespół Interwencyjny do wstępnego

• zdiagnozowania sytuacji ofiary, w szczególności, tzw. czynniki ryzyka oraz

• dane świadczące o przemocy lub wykluczające ją: kto jest sprawcą

• krzywdzenia i w jakiej relacji pozostaje z małoletnim, jak często i od jak

• dawna jest krzywdzony, informacje o zachowaniach pozostałych członków

• rodziny wobec małoletniego, relacjach jakie ma małoletni z osobą rodzica

• niekrzywdzącego, o osobach wspierających go, informacje o innych

• czynnikach towarzyszących przemocy – np. uzależnieniu od

• alkoholu rodziców.

• 2. W skład Zespołu Interwencyjnego wchodzą: psycholog, pedagog, pracownik

• zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy.

• 3. Zaleca się, by Zespół przeprowadził rozmowę z osobą krzywdzoną i osobą

• zgłaszającą podejrzenie lub krzywdzenie małoletniego, a także z

• rodzicem/opiekunem „niekrzywdzącym”.

• 4. Wstępną diagnozę przeprowadza się z wykorzystaniem karty obserwacji i

• diagnozy, będącej załącznikiem 3, a w przypadku zaniedbania –

• kwestionariuszem diagnozującym oznaki zaniedbania – załącznik 5.

• 5. W przypadku uwiarygodnienia podejrzenia stosowania przemocy lub

• stwierdzenia jej stosowania, Zarząd Fundacji wszczyna procedurę

• „Niebieskie Karty”.

• 6. W przypadkach niewskazujących na wiarygodność zgłoszenia (pomówienie,

• konfabulacja, kłamstwo) – psycholog i pedagog prowadzą wnikliwą

• obserwację małoletniego i w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia ponownie

• w składzie, jak w pkt. 2 dokonują oceny sytuacji małoletniego.

• Uzasadnienie do uruchamiania procedury „Niebieskie Karty”

• Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie w sprawie

• procedury „Niebieskie Karty” z jednej strony nakłada na pracowników Fundacji

• obowiązek reagowania w każdej sytuacji podejrzenia przemocy

• wobec małoletniego. Z drugiej zaś daje możliwość skutecznej interdyscyplinarnej

• współpracy na rzecz pomocy i ochrony małoletniego i jego rodziny. Uruchamiając

• procedurę „Niebieskie Karty” pracownik Fundacji otrzymuje możliwość udziału w

• grupie roboczej składającej się z przedstawicieli także innych służb. Są to: pracownik

• socjalny, policjant, przedstawiciel ochrony zdrowia, przedstawiciel komisji

• rozwiązywania problemów alkoholowych i opcjonalnie inni specjaliści, którzy

• znają sytuację rodzinną dziecka, np. przedstawiciel organizacji pozarządowej,

• kurator.

• Uczestnictwo w grupie roboczej daje pracownikowi Fundacji możliwość:

• • wymiany informacji na temat dziecka i jego rodziny z innymi

• profesjonalistami,

• • podziału zadań mających na celu diagnozę sytuacji w rodzinie, ochronę

• małoletniego i monitorowanie jego sytuacji między przedstawicielami

• poszczególnych służb,

• • podejmowania decyzji o ewentualnej interwencji prawnej wspólnie z innymi

• profesjonalistami w grupie roboczej, • wzajemnego wsparcia w pracy z

• małoletnim i jego rodziną.

• Procedura „Niebieskie Karty”

• Cel procedury:

• Celem niniejszej procedury jest wskazanie zasad postępowania pracowników

• Fundacji i Zarząd placówki w przypadku stwierdzenia krzywdzenia małoletniego

• lub uzasadnionego podejrzenia krzywdzenia. Zakres procedury i ogólne zasady jej

• stosowania

• 1. Procedura postępowania „Niebieskie Karty” obowiązuje wszystkich

• pracowników zatrudnionych w Fundacji.

• 2. Nadzór nad stosowaniem procedury sprawuje Zarząd Fundacji.

• 3. Zarząd Fundacji udziela wsparcia i pomocy osobom bezpośrednio

• zaangażowanym w proces pomocy ofierze przemocy domowej, w tym

• prawnej i organizacyjnej.

• 4. W Fundacji wyznaczony jest Koordynator d.s. Standardów ochrony

• małoletnich. W sytuacji prowadzenia dużej liczby przypadków lub ich

• złożoności i wielu działań, Zarząd może zadanie koordynacji kolejnych

• powierzyć innej osobie, przy czym nadal pozostają one w ogólnym rejestrze

• prowadzonym przez Koordynatora d.s. Standardów ochrony małoletnich.

• 5. Zasadą udzielania pomocy małoletniemu krzywdzonemu jest

• interdyscyplinarna współpraca zespołowa ograniczona do osób pracujących

• z małoletnim.

• 6. Rejestr wszczętych procedur „Niebieskiej Karty” prowadzi biuro Fundacji

• zgodnie z zasadami określonymi w Instrukcji Kancelaryjnej.

• 7. Wgląd w dokumentację wszczętych procedur posiadają wyłącznie osoby

• upoważnione imiennie przez Zarząd Fundacji.

• 8. Upoważnione osoby do wglądu w dokumentację wszczętych procedur

• „Niebieskiej Karty” są zobowiązane do złożenia oświadczenia o zachowaniu

• poufności informacji i danych osobowych umieszczanych w

• dokumentach załącznik 2.

• 9. Dokumentację związaną ze wszczętymi procedurami „Niebieskiej Karty”

• prowadzi i przechowuje biuro

• 10.Po zakończeniu sprawy osoba ją prowadząca przekazuje teczkę z

• dokumentacją do biura Fundacji.

• 11.Archiwizacja dokumentacji odbywa się na zasadach określonych w Instrukcji

• Archiwalnej.

• Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”

• 1. Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje z chwilą wypełnienia

• formularza Karty – „A” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych

• czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania

• przemocy wobec małoletnich lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez

• członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem przemocy w rodzinie.

• 2. Do wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” nie jest wymagana zgoda osoby

• doznającej przemocy.

• 3. Do wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” nie jest wymagany uprzedni

• kontakt z osobą stosującą przemoc domową ani obecność tej osoby w czasie

• wypełniania kwestionariusza.

• 4. Zarząd Fundacji lub inna osoba wszczynając procedurę „Niebieskie Karty”

• ma prawo wykorzystać informacje zawarte we wstępnej diagnozie oceny

• sytuacji małoletniego – załącznik 3, a także przeprowadzić rozmowę

• z małoletnim.

• 5. Rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta

• przemocą w rodzinie, przeprowadza się w warunkach gwarantujących

• swobodę wypowiedzi i poszanowanie godności tej osoby oraz

• zapewniających jej bezpieczeństwo.

• 6. Czynności w ramach procedury „Niebieskie Karty” przeprowadza się w

• obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. W sytuacji, gdy to

• rodzice, opiekun prawny lub faktyczny są podejrzani o stosowanie

• przemocy wobec dziecka, te czynności przeprowadza się w obecności

• pełnoletniej osoby najbliższej (w rozumieniu art. 115 § 11 kk) czyli np.

• dziadków, pradziadków oraz rodzeństwa (w miarę możliwości również w

• obecności psychologa).

• 7. Żaden z formularzy „Niebieskie Karty” nie wymaga podpisu osoby

• podejrzanej o doznawanie czy stosowanie przemocy domowej.

• 8. Po wypełnieniu karty – „A”, osoba dotknięta przemocą domową w rodzinie –

• rodzic, opiekun prawny lub faktyczny, osoba, która zgłosiła podejrzenie

• stosowania przemocy w rodzinie otrzymuje wypełniony formularz Karty –

• B. 9. Formularz „B” jest dokumentem dla osób pokrzywdzonych,

• zawierającym definicję przemocy, praw człowieka, informację o miejscach,

• gdzie można uzyskać pomoc.

• 9. Formularza „B” nie przekazuje się osobie podejrzanej o stosowanie przemocy

• domowej.

• 10.Wypełniony formularz – „Niebieskie Karty – A” niezwłocznie, nie później

• niż w terminie 5 dni od wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu

• interdyscyplinarnego.

• 11.Osoba upoważnioną do przekazania formularza jest Koordynator d.s.

• Standardów ochrony małoletnich, która zawiadamia Zarząd Fundacji o

• podjętej decyzji i fakcie przekazania formularza do zespołu

• interdyscyplinarnego.

• 12.Wypełnienie formularza „A” nie zwalnia z obowiązku podjęcia działań

• interwencyjnych zapewniających bezpieczeństwo osobie doznającej

• przemocy.

• Zalecenia do prowadzenia rozmowy z ofiarą przemocy domowej

• Celem rozmowy z małoletnim jest zebranie informacji potwierdzających (bądź

• niepotwierdzających) jego krzywdzenie w rodzinie, określających charakter i

• okoliczności zdarzeń, rolę i zachowanie innych członków rodziny oraz

• zidentyfikowanie sprawcy. Nie wolno jednak zapomnieć, że celem spotkania jest

• również – a może przede wszystkim – udzielenie małoletniemu wsparcia. Sposób

• prowadzenia rozmowy powinien oczywiście uwzględniać jego wiek i możliwości

• rozwojowe, ale również to czy sam ujawnił doświadczenie krzywdy domowej, czy

• też podejrzenie zrodziło się w oparciu o inne przesłanki np. informacje osób trzecich

• czy zaobserwowane u małoletniego symptomy fizyczne i/lub behawioralne. W

• pierwszym przypadku pracownik Fundacji, do którego zwrócił się małoletni musi

• pamiętać, że został uznany za tą osobę, u której można szukać wsparcia, której

• można zaufać. W drugim, nieodzowne jest zadbanie o zdobycie tego zaufania.

• Można porozmawiać na wstępie z małoletnim na tematy neutralne, ale dla niego

• istotne. Zapytać np. o zainteresowania, sukcesy, opinie na temat ważnych dla niego

• spraw.

• Rozmowa musi być w miejscu bezpiecznym i cichym. Czas rozmowy jest czasem

• przeznaczonym tylko dla małoletniego. Nie ma tu miejsca na odbieranie telefonów,

• wychodzenie na chwilę w „pilnych sprawach”, okazywanie zniecierpliwienia.

• Małoletni musi widzieć i czuć, że teraz jest najważniejszy. Trzeba liczyć się z tym,

• że może być nieprzygotowany do zwierzeń, nieprzyjemnie zaskoczony sytuacją,

• może starać się ukryć fakt krzywdzenia przez rodziców szczególnie, gdy sprawa

• będzie się wiązać z przemocą seksualną. W rozmowie mogą mu towarzyszyć:

• − uczucie wstydu,

• − lęk o przyszłość swoją i swojej rodziny,

• − lęk przed obwinianiem go przez rodziców za kłopoty wynikające z ujawnienia

• sprawy, − lęk przed zemstą sprawcy przemocy,

• − brak znajomości odpowiedniego słownictwa (szczególnie, gdy rozmowa będzie

• dotyczyć przemocy o podłożu seksualnym).

• Mogą również ujawniać się mechanizmy obronne pozwalające małoletniemu radzić

• sobie z traumą. Mechanizmy chroniące go przed bólem, cierpieniem i samotnością.

• Pozwalające zachować mimo wszystko wiarę i przywiązanie do rodziców, ale

• utrudniające szczerą rozmowę.

• Są to:

• • tłumienie – świadome unikanie bolesnych wspomnień lub uczuć,

• • wyparcie – usuwanie i niedopuszczanie do świadomości wspomnień, które

• przywołują bolesne skojarzenia, • zaprzeczenie – wmawiane sobie, że

• zdarzenie, którego doświadczył lub którego był świadkiem wcale nie

• miało miejsca („to się naprawdę nie zdarzyło”),

• • minimalizacja – minimalizowanie znaczenia doznawanej krzywdy na

• zasadzie: „gorsze rzeczy się zdarzają”,

• • racjonalizacja – znajdowanie takiego wytłumaczenia dla zachowania osoby,

• która stosuje przemoc, aby zwolnić ich z odpowiedzialność za krzywdzenie.

• Pracownik Fundacji będzie musiał poradzić sobie z własnymi negatywnymi

• emocjami: lękiem, złością, poczuciem bezradności. Z obawą przed dodatkowym

• skrzywdzeniem dziecka podczas rozmowy i przed mieszaniem się w „nie swoje

• sprawy”.

• Pierwszy krok w rozmowie, to nawiązanie dobrego kontaktu z dzieckiem.

• Jeżeli to się uda można delikatnie przejść do zadawania mu pytań.

• W tym momencie rozmowy trzeba zapewnić małoletniego, że ma prawo czegoś nie

• wiedzieć, nie rozumieć pytania lub nie chcieć na nie odpowiedzieć. Taka informacja

• wzmocni jego poczucie bezpieczeństwa i zmniejszy prawdopodobieństwo, że

• starając się spełnić oczekiwania rozmówcy będzie mówiło nieprawdę.

• Oczywiście zasadą jest używanie w rozmowie prostego, zrozumiałego języka

• (zdania pojedyncze, bez podwójnych przeczeń, trudnych wyrazów itd.). Stawiane

• pytania powinny mieć otwarty charakter, umożliwiający małoletniemu

• opowiedzenie własnymi słowami o tym co mu się przytrafiło. Pytania takie mogą

• zaczynać się od wyrażeń:

• − czy możesz powiedzieć coś więcej na ten temat?

• − czy chciałbyś jeszcze coś dodać?

• − czy mógłbyś mi o tym opowiedzieć?

• − wyjaśnij mi to dokładnie, chciałbym lepiej zrozumieć.

• Nie można zadawać pytań sugerujących. Powinno się także unikać pytań

• zaczynających się od słów: dlaczego? po co? mogących wywołać w małoletnim

• poczucie winy. Podczas swojej wypowiedzi małoletni cały czas powinien

• mieć świadomość, że jest uważnie słuchany. Pracownik Fundacji powinien używać

• świadczących o tym sygnałów. Mogą mieć one charakter niewerbalny (gesty,

• mimika) jak również werbalny.

• Sygnały werbalne to między innymi: zwroty prajęzykowe (np. uhm, aha, no tak),

• parafrazowanie i odzwierciedlanie. Parafrazowanie można wykorzystać, gdy w

• rozmowie nastąpi naturalna przerwa, gdy małoletni nagle zamilknie lub zawiesi głos

• na końcu zdania i da do zrozumienia, że czeka na jakąś reakcję.

• Istotą parafrazowania jest powtórzenie własnymi słowami tego, co powiedziało

• dziecko. Można je zacząć od słów: o ile dobrze Cię zrozumiałem… chcesz przez to

• powiedzieć, że… próbuję zrozumieć, to znaczy, że… czy mam rację myśląc, że…

• Odzwierciedlanie to nazywanie odczuć rozmówcy podkreślające zrozumienie

• przekazów tak werbalnych jak i pozawerbalnych. Może zacząć się zwrotami: widzę,

• że jest Ci smutno… wygląda na to, że bardzo Cię niepokoi.

• Dodatkowe wskazówki, którymi warto się kierować rozmawiając z małoletnim co

• do którego istnieje podejrzenie, że jest krzywdzone w rodzinie:

• • Trzeba zachować spokój.

• • Nie można okazywać złości, zszokowania czy zakłopotania tym co dziecko

• mówi.

• • Trzeba też powstrzymać się od wypowiadania negatywnych sądów o

• „agresorze”.

• • Nauczyciel, pedagog nie jest śledczym. W rozmowie, którą prowadzi nie

• chodzi o zbieranie dowodów, ustalanie szczegółów i niepodważalnych

• faktów. Jeżeli sprawa okaże się poważna ustali je sędzia i psycholog

• specjalista.

• • Trzeba starać się oszczędzić dziecku traumy związanej z koniecznością

• kilkukrotnego powtarzania bolesnych szczegółów.

• • Należy pozwolić dziecku ujawnić to, na co jest gotowe.

• • Nie wolno pospieszać dziecka, trzeba dostosować się do jego tempa

• relacjonowania wydarzeń.

• • Należy je upewnić, że dobrze robi ujawniając krzywdy, których doznało,

• pochwalić je za to, zapewnić, że to co się stało nie jest jego winą, że nie ponosi

• również odpowiedzialności za to, że nie powiedziało o tym, co mu

• się przydarzyło od razu.

• • Należy przejawiać zaufanie i wiarę w to, co mówi i przyjmować to bez

• osądzania.

• • Nie należy dramatyzować, tworzyć atmosfery sensacji, wyjątkowości

• wydarzeń, ale jednocześnie nie należy udawać przed dzieckiem, że wszystko

• jest w porządku.

• • Dziecko powinno odczuć, że to o czym opowiada nie powinno mieć miejsca.

• • Nie wolno zaprzeczać lub bagatelizować jego uczuć.

• • Trzeba w tych uczuciach mu towarzyszyć. Wyrazić wprost, że się je widzi i

• rozumie. Nie mają w tym momencie większego sensu stwierdzenia typu

• wszystko będzie dobrze, nie płacz, nie przejmuj się. Można jednak starać

• się mu wytłumaczyć, że są dzieci mające podobne problemy, z którymi czują

• się tak samo, że różne trudności, które przeżywa, np. ból fizyczny, koszmary

• nocne, złe samopoczucie itp., miną.

• • Nie można obiecywać dziecku zachowania rozmowy w tajemnicy. Spełnienie

• obietnicy uniemożliwiłoby podjęcie jakiejkolwiek interwencji

• • Nie można składać innych pochopnych obietnic. Nie ma pewności, jak dalej

• potoczą się losy dziecka. Nie wiadomo czy sprawca od razu zostanie

• odizolowany od niego, jak zareaguje jego rodzina, czy nikt inny już go

• nie skrzywdzi.

• • Na koniec spotkania trzeba wyraźnie powiedzieć dziecku, że mu się wierzy i

• poinformować je, co dalej będzie się działo, z kim będą przeprowadzone

• rozmowy, aby spróbować mu pomóc.

• • Rozmowę trzeba spróbować zakończyć jakąś pozytywną uwagą.

• 1.1. Załączniki do procedury

• 1. Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia małoletniego – załącznik 1

• 2. Wzór oświadczenia o poufności informacji powziętych w procesie

• postępowania w sprawie krzywdzenia małoletnich – załącznik 2

• 3. Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy wobec

• małoletnich – załącznik 3

• 4. Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania małoletniego –

• załącznik 4

• 5. Wzór formularz „Niebieska Karta – A” – załącznik 5

• 6. Wzór formularza „Niebieska Karta – B” – załącznik 6

• 7. Wzór formularza „Niebieska Karta -C”- załącznik 7

• Załącznik 1 do „Standardów ochrony małoletnich”

• KARTA ZGŁOSZENIA PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB

• KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO

• Dotyczy dziecka

• Imię i nazwisko

• Dane do kontaktu

• Osoba zgłaszająca

• Stopień pokrewieństwa

• Źródło wiedzy lub

• informacji o przemocy

• Data zgłoszenia

• Forma zgłoszenia Pisemna, bezpośrednio, listownie, drogą listowną

• (niepotrzebne skreślić)

• Fakty wskazujące na

• stosowaną przemoc

• podane przez osobę

• zgłaszającą

• Inne informacje o

• dziecku/rodzinie

• Wskazanie potencjalnej

• osoby stosującej przemoc

• Podpis osoby zgłaszającej Podpis osoby przyjmującej zgłoszenie:

• Załącznik 2

• do „Standardów ochrony małoletnich”

• Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w procesie

• postępowania w sprawie krzywdzenia małoletniego oraz przetwarzanych

• danych osobowych

• Oświadczenie o poufności

• 1. Oświadczam, że:

• 1) zapoznano mnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, a w szczególności

• z treścią ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r. oraz

• Ustawy o Ochronie Danych Osobowych; 2) zapoznano mnie ze „Standardami Ochrony

• Małoletnich”, wdrożonymi w Fundacji

• 3) zachowam poufność: informacji i danych, które uzyskałam/em przy realizacji zadań

• związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej oraz ze znanymi są przepisy o

• odpowiedzialności karnej za udostępnienie danych osobowych lub umożliwienie do nich

• dostępu osobom nieupoważnionym. 2. Zobowiązuję się do:

• 1) przetwarzania danych osobowych wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w

• powierzonych przez Administratora obowiązkach;

• 2) nieujawniania danych zawartych w zbiorach danych, do których uzyskałem(am) dostęp za

• upoważnieniem administratora danych;

• 3) nieujawniania sposobów zabezpieczeń danych osobowych przetwarzanych w Fundacji;

• 4) wykonywania operacji przetwarzania danych, zgodnie z Regulaminem Ochrony Danych

• Osobowych;

• 5) zabezpieczenia tych danych przed dostępem osób nieupoważnionych;

• 6) ochrony danych osobowych przed przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszczeniem,

• utratą, modyfikacją danych osobowych, nieuprawnionym ujawnieniem danych osobowych,

• nieuprawnionym dostępem do danych osobowych oraz przetwarzaniem;

• 7) zgłaszania incydentu w naruszenia zasad ochrony danych osobowych Inspektorowi Ochrony

• Danych Osobowych lub bezpośredniemu przełożonemu.

• Przyjmuję do wiadomości, iż postępowanie sprzeczne z powyższymi zobowiązaniami może

• być uznane przez Administratora za naruszenie przepisów Ustawy o Ochronie Danych

• osobowych oraz Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r.

• ……………………………………. ……………………………..…………………

• (miejscowość, data ) (czytelny podpis pracownika)

• Załącznik 3

• Do procedury „Niebieskie karty”

• Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy domowej wobec

• małoletniego

• INFORMACJA OD DZIECKA LUB OSOBY, KTÓRA BYŁA BEZPOŚREDNIM

• ŚWIADKIEM PRZEMOCY

• A.1. Ktoś w domu bije dziecko, popycha, szarpie, potrząsa, przytrzymuje,

• rzuca w nie przedmiotem, itp.

• A.2. Ktoś w domu używa wobec dziecka wulgarnych słów, obraża, poniża,

• straszy, szantażuje, izoluje w sposób ciągły i nieuzasadniony od kontaktu z

• innymi osobami, np. z rodziny lub z rówieśnikami, itp.

• A.3. Opiekunowie nie zaspokajają podstawowych potrzeb dziecka, takich jak:

• przynależności, bezpieczeństwa, pożywienia, snu, leczenia, rozwoju

• poznawczego, emocjonalnego, społecznego, pomimo wcześniejszej pracy z

• opiekunami w tym zakresie.

• A.4. Ktoś w domu narusza sferę seksualną dziecka, tj.: dotyka intymnych

• części ciała, namawia na dotykanie intymnych części ciała osoby dorosłej,

• zmusza do kontaktu seksualnego, podejmuje kontakty seksualne z inną osobą

• w obecności dziecka, prezentuje pornografię lub zmusza do tworzenia treści

• pornograficznych z udziałem dziecka

• A.5. Dziecko ma ślady przemocy fizycznej lub zaniedbania (opis A.10. i

• A.11.).

• A.6. Dziecko mówi, że boi się wrócić do domu ze względu na zagrożenie

• przemocą w rodzinie (wobec siebie lub innych członków rodziny).

• A.7. Dziecko mówi, że chce odebrać sobie życie ze względu na zagrożenie

• przemocą w rodzinie.

• A.8. Dziecko jest świadkiem przemocy w rodzinie (wobec rodzica,

• rodzeństwa lub innej osoby mieszkającej w jego domu).

• OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI DOTYCZĄCA

• RODZICA

• A.9. Rodzic zachował się agresywnie (słownie lub fizycznie) wobec dziecka

• na terenie placówki lub w miejscu publicznym, np. popchnął, szarpnął,

• uderzył, poniżył, itp.

• OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ

• DOTYCZĄCA DZIECKA

• A.10.Dziecko ma widoczne ślady przemocy fizycznej, np.: uszkodzenia

• ciała, siniaki, zadrapania, obrzęki, oparzenia, obrażenia ciała świeże i/lub w

• różnych stadiach gojenia się, rany na ciele, itp.

• A.11.Dziecko ma widoczne ślady zaniedbania, np.: brak dbałości o higienę

• ciała, nieadekwatność ubioru do pory roku, wieku, itp. Występują

• zaburzenia, opóźnienia rozwojowe, problemy emocjonalne,

• niepełnosprawność, a dziecko nie otrzymuje potrzebnej pomocy, np.: opieki

• lekarskiej, zabiegów medycznych, terapii, wsparcia, itp. Sytuacja

• ta występuje pomimo i/lub wsparcia emocjonalnego ze strony rodziców lub

• innych osób z rodziny.

• B.

• OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ

• DOTYCZĄCA DZIECKA

• B.1. Dziecko odtwarza doświadczaną przemoc – w relacjach rówieśniczych

• (lub zabawie), identyfikuje się z rolą ofiary i/lub sprawcy.

• B.2. Dziecko reaguje nieadekwatnie do sytuacji powstałej w placówce, np.:

• lękiem, izolacją, autoagresją, agresją itp.

• B.3. Dziecko zachowuje się autodestrukcyjnie, np.: bije, szczypie się, nacina

• sobie skórę, itp. lub występują zachowania ryzykowne dziecka, np.:

• ucieczki z domu, używanie substancji zmieniających świadomość,

• ryzykowne kontakty, itp.

• B.4. Dziecko boi się powrotu do domu i/lub reaguje lękiem lub innymi

• trudnymi emocjami na kontakt z rodzicem/rodzicami i/lub na sytuację

• powrotu do domu.

• B.5. Dziecko często opuszcza zajęcia lub bez uzasadnionego powodu jest

• nieobecne bezpośrednio po rozmowach z rodzicami lub działaniach

• interwencyjnych placówki.

• INFORMACJE DOTYCZĄCE RODZICÓW

• B.6. Postawa i zachowanie rodziców zagrażają dobru, rozwojowi i

• bezpieczeństwu dziecka.

• B.7. Rodzice nie współpracują z placówką przy udzielaniu wsparcia dziecku.

• B.8. Dziecko rozdzielone z rodzicami na skutek emigracji lub innej sytuacji

• losowej, pozostające bez opieki osoby dorosłej.

• B.9. Na terenie placówki rodzic jest pod wpływem środków zmieniających

• świadomość, np. alkoholu, narkotyków itp.

• B.10. Którekolwiek dziecko z rodziny z powodu przemocy lub zaniedbania

• wymagało umieszczenia w pieczy zastępczej

• C.

• OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ LUB

• INFORMACJA OD OSÓB BĘDĄCYCH W KONTAKCIE Z DZIECKIEM I

• RODZICAMI

• C.1.Karalność rodzica za przemoc lub przemoc w rodzinie.

• C.2. Wcześniejsze podejrzenie dotyczące przemocy wobec dziecka lub

• przemocy w rodzinie albo obecne podejrzenie przemocy w rodzinie dziecka.

• C.3. Rodzic nadużywający środków zmieniających świadomość– np.:

• alkoholu, narkotyków, leków, itp

• C.4. Poważne problemy zdrowotne, emocjonalne, choroba psychiczna wśród

• osób zamieszkujących z dzieckiem

• C.5. Rozwód, separacja rodziców, konflikt w rodzinie lub inna sytuacja

• kryzysowa.

• C.6. Dziecko o szczególnych wymaganiach wychowawczych, edukacyjnych

• i występuje 1 lub więcej spośród: problemy emocjonalne, problemy

• społeczne, zaburzenie rozwojowe, niepełnosprawność.

• C.7. Niskie kompetencje wychowawcze rodziców, niewydolność

• wychowawcza lub brak zainteresowania rodziców rozwojem dziecka.

• C.8. Matka i/lub ojciec byli poniżej 18 r.ż. w chwili narodzin dziecka.

• C.9.Ubóstwo i wynikające z tego stanu problemy rodziców.

• Załącznik 4

• Do procedury „Niebieskie karty”

• Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania

• L.p. Symptomy wskazujące na zaniedbanie (forma przemocy) tak nie

• 1. Nieadekwatne ubranie do pory roku lub pogody

• 2. Niedowaga, niedożywienie, zmęczenie, podkrążone oczy

• 3. Brudna odzież

• 4. Brudne ciało

• 5. Nieprzyjemny zapach (insekty)

• 6. Brak podręczników i przyborów szkolnych

• 7. Kradzieże jedzenia lub innych przedmiotów

• 8. Przebywanie poza domem w po: z:nych godzinach

• 9. Bardzo częste przebywanie poza domem niezależnie od pory roku

• 10. Ma dorosłych „kolegów”

• 11. Nie ma kolegów wśród rówieśników

• 12. Z trudem nawiązuje relacje

• 13. Izoluje się od rówieśników

• 14. Bije się po głowie/twarzy lub wyrywa sobie włosy

• 15. Często ma ślady zadrapań /siniaków

• 16. Często odnosi obrażenia (skręcenia, złamania, skaleczenia)

• 17. Bije innych

• 18. Zawiera przyjaźnie, potem reaguje wrogością

• 19. Gwałtownie uchyla się przed dotykiem

• 20. Moczy się

• 21. Boi się przebywać w zamkniętych pomieszczeniach

• 22. Boi się ciemności

• 23. Unika zajęć wychowania fizycznego

• 24. Unika sytuacji leżakowania w przedszkolu

• 25. Nie bierze udziału w wycieczkach

• 26. Podejmuje zachowania autodestrukcyjne wobec siebie, zwierząt

• 27. Miewa nagłe zmiany nastroju – od euforii do agresji

• 28. Prezentuje natrętne, narzucające się zachowania

• 29. Nie odwzajemnia emocji

• 30. Odrzuca prośby nawiązania bliskości

• 31. Ma wybuchy wściekłości

• 32. Nadmiernie skraca dystans fizyczny

• 33. Demonstruje zachowania seksualne

• 34. Nie docenia własnych osiągnięć

• 35. Ma koszmary nocne

• 36. Ma problemy szkolne

• 37. Inne……………………………………

• Uwaga! Informacje zachowania należy analizować biorąc pod uwagę całość informacji o

• rodzinie. Pojedynczych zachowań z listy nie można traktować jako jednoznacznie

• wskazujących na zaniedbanie.

• Zadania pracowników Fundacji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub

• krzywdzenia małoletniego w formie przemocy domowej

• Każdy pracownik jest zobowiązany w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub

• krzywdzenia małoletniego podjąć działania:

• – w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia – zawiadomić

• pogotowie ratunkowe i policję,

• – w przypadku zauważenia niepokojących symptomów, zgłosić to

• Zarządowi Fundacji, koordynatorowi „Standardów ochrony małoletnich”

• lub wyznaczonemu psychologowi.

• Zadania i obowiązki pracowników Fundacji

• Zarząd Fundacji:

• 1. W porozumieniu z koordynatorem oraz wyznaczonym psychologiem

• występuje do sądu rodzinnego i prokuratury, ośrodka pomocy społecznej z

• zawiadomieniem o zagrożeniu małoletniego krzywdzeniem,

• 2. Podpisuje wszystkie pisma wychodzące na zewnątrz w sprawach krzywdzenia

• małoletnich.

• 3. Powołuje Zespoły interwencyjne do diagnozy i oceny ryzyka zagrożenia

• przemocą domową – odrębne dla każdej sprawy.

• 4. Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla osoby doznającej

• przemocy.

• 5. Określa zasady prowadzenie dokumentacji i jej archiwizowania.

• 6. Wydaje upoważnienia do dostępu do danych osobowych osobom biorącym

• udział w rozpoznawaniu przemocy domowej.

• 7. Nadzoruje pracę Zespołu interwencyjnego.

• 8. Współpracuje z instytucjami zewnętrznymi działającymi na rzecz wspierania

• i pomocy ofiarom przemocy domowej.

• 9. Zapewnia bezpieczeństwo i ochronę prawną pracownikom wszczynającym

• procedurę „Niebieskie Karty”, doznającym krzywdy ze strony sprawców

• przemocy domowej.

• 10.Zapewnia pomoc pracownikom w realizacji ich zadań oraz ich doskonaleniu

• zawodowym, ułatwiając im np. możliwość konsultacji trudnych przypadków

• ze specjalistami, wspiera, organizuje szkolenia w zakresie reagowania na

• przemoc w rodzinie wobec dziecka.

• 11.Inicjuje nowelizację procedury „Niebieskie Karty”.

• Koordynator d. s. Standardów ochrony małoletnich

• w sytuacji podejrzenia przemocy wobec małoletniego:

• 1. Zbiera informacje o małoletnim w celu wstępnego zdiagnozowania jego

• sytuacji, w szczególności o tzw. czynnikach ryzyka, ponadto dane świadczące

• o przemocy lub wykluczające ją, kto jest sprawcą krzywdzenia i w jakiej

• relacji pozostaje z małoletnim, jak często i od jak dawna małoletni jest

• krzywdzony, informacje o zachowaniach pozostałych członków rodziny

• wobec małoletniego, relacjach jakie ma z osobą rodzica niekrzywdzącego, o

• osobach wspierających go, informacje o innych czynnikach towarzyszących

• przemocy – np. uzależnieniu od alkoholu rodziców. Dane te pozyskuje od:

• -samego dziecka,

• -rodziców dziecka,

• -innych pracowników Fundacji.

• 2. Przewodniczy Zespołowi interwencyjnemu.

• 3. Wszczyna procedurę „Niebieskiej Karty”.

• 4. Przeprowadza we współpracy z wyznaczonym psychologiem oraz innymi

• osobami zaangażowanymi w pomoc małoletniemu, ocenę zagrożenia

• przemocą.

• 5. Współpracuje z Zarządem Fundacji w podejmowaniu interwencji:

• a) informuje Zarząd Fundacji o każdym przypadku podejrzenia przemocy w

• rodzinie,

• b) gromadzi i przetrzymuje wszelką dokumentację.

• 6. W przypadku powołania do grupy diagnostyczno-pomocowej przez Zespół

• Interdyscyplinarny obowiązkowo uczestniczy w jej pracach.

• 7. Monitoruje i konsultuje sytuację małoletniego poprzez kontakt z innymi

• pracownikami Fundacji – dbając jednocześnie o zapewnienie poufności i

• niewłączanie osób nie związanych z pracą nad konkretnym przypadkiem.

• 8. Informuje rodziców o podjętych działaniach na rzecz małoletniego, w tym m.

• in. kontakcie z Zespołem Interdyscyplinarnym i podjętych przez ten zespół

• decyzjach oraz zaleceniach/propozycjach działań dla rodzica.

• 9. Prowadzi dokumentację dotyczącą udzielanej pomocy

• psychologiczno‐ pedagogicznej (dokumentację badań i czynności).

• Każdy pracownik Fundacji w sytuacji, gdy podejrzewa, że małoletni jest

• krzywdzony:

• 1. Udziela bezpośredniej pomocy małoletniemu jeśli zagrożone jest jego

• zdrowie lub życie (np. w sytuacji obrażeń na ciele – organizuje pomoc

• medyczną wzywając karetkę pogotowia lub jeśli stan zdrowia dziecka nie

• kwalifikuje się do jej wezwania, wysyła wniosek do sądu rejonowego wydział

• rodzinny i nieletnich z prośbą o wydanie zgody na poddanie małoletniego

• badaniu lekarskiemu bez wiedzy i zgody rodziców i ewentualnie (także jeśli

• uzyskanie zgody nie jest możliwe natychmiast) – odprowadza małoletniego

• do lekarza pediatry prosząc o dokonanie opisu stanu dziecka (zaświadczenie

• może być dowodem w sprawie o krzywdzenie).

• 2. Kontaktuje się z wyznaczonym do tego celu psychologiem przekazując mu

• informacje o swoich obserwacjach (jeśli kontakt danego dnia nie jest możliwy

• przekazują fakty w formie notatki służbowej niezwłocznie dnia następnego).

• 3. Wypełnia Kartę zgłoszenia podejrzenia przemocy – załącznik 1.

• 4. Prowadzi wnikliwe obserwacje małoletniego w trakcie diagnozy lub na

• prowadzonych zajęciach lub w trakcie innych czynności.

• 5. Swoje spostrzeżenia zapisuje i włącza do indywidualnej dokumentacji

• dziecka.

• 6. Współpracuje z wyznaczonym do tego celu psychologiem ustalając plan

• pomocy małoletniemu.

• 7. Systematycznie monitoruje sytuację małoletniego obserwując ewentualne

• zmiany jego zachowania, zamieszczając opisy w indywidualnej

• dokumentacji dziecka.

• 8. Udziela małoletniemu wsparciu na wszystkich etapach pomocy.

• 9. W sytuacjach zagrożenia dziecka chroni go przed kontaktem z osobą stosującą

• przemoc.

• 10.Zwraca szczególną uwagę na stan trzeźwości, stopień pobudzenia osób

• przyprowadzających i odbierających dziecko.

• Zasady i procedury postępowania w przypadku podejrzenia lub zaistnienia

• „cyberprzemocy”

• Opis procedury reagowania Fundacji na ujawnienie cyberprzemocy

• Ujawnienie zjawiska cyberprzemocy wymaga podjęcia w Fundacji konkretnych

• działań interwencyjnych.

• 1. Ujawnienie przypadku cyberprzemocy:

• Osobami, które mogą zgłosić o podejrzeniu lub zaistnieniu cyberprzemocy mogą

• być:

• a) poszkodowany małoletni (ofiara),

• b) jego rodzice (opiekunowie),

• c) świadkowie zdarzenia,

• d) pracownicy Fundacji.

• 2. Ustalenie okoliczności zdarzenia:

• Zgłaszanie wypadków cyberprzemocy odbywa się według następującej zasady:

• a) Małoletni – ofiara lub świadek cyberprzemocy informuje pracownika Fundacji o

• wystąpieniu takiego zjawiska,

• b) Pracownik Fundacji oraz Koordynator d.s. Standardów ochrony małoletnich

• powinni dokonać analizy zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie,

• c) do ich obowiązków należy ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych

• świadków, przeprowadzenie rozmów z ofiarą, świadkami i jeśli to możliwe sprawcy

• incydentu.

• d) Rodzic/opiekun prawny oraz jeśli zajdzie taka potrzeba policja zabezpiecza

• dowody i ustala tożsamość sprawcy cyberprzemocy.

• Ważne, aby nie konfrontować sprawcy cyberprzemocy z ofiarą!

• 3. Zabezpieczenie dowodów

• 4. Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i

• zarejestrowane.

• 5. Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz,

• jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e- mail, numer

• telefonu komórkowego, itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się

• szkodliwe treści czy profil.

• 6. Jak można zarejestrować dowody cyberprzemocy?

• a) telefon komórkowy (nie wolno kasować wiadomości, trzeba zapisywać

• zarówno te tekstowe jak też zdjęcia, nagrania czy filmy),

• b) komunikatory (w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania

• rozmów w tzw. archiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można

• rozmowę skopiować do edytora tekstowego i wydrukować), c. strona

• www (można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza CTRL i

• Print Screen, a następnie wykonać operację „wklej” w dokumencie

• Word lub Paint)

• c) e-mail (trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą

• wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia

• wiadomości).

• 7. Zidentyfikowanie sprawcy cyberprzemocy

• 8. W sytuacji, gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się

• z dostawcą usługi w celu usunięcia z sieci kompromitujących lub

• krzywdzących materiałów.

• 9. W przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się

• ustalić należy bezwzględnie skontaktować się z policją.

• 10.Działania wobec ofiary cyberprzemocy

• a) Ofiara cyberprzemocy otrzymuje w Fundacji pomoc psychologiczną.

• b) Podczas rozmowy z małoletnim, który jest ofiarą cyberprzemocy,

• należy zapewnić go o tym, że postąpił właściwie zgłaszając

• wydarzenie. Powinno mu się powiedzieć, że rozumie się, w jak

• trudnej jest sytuacji i zapewnić go, że nikt nie ma prawa tak się wobec

• niego zachowywać.

• c) Małoletni powinien otrzymać poradę, jak ma się zachowywać, aby

• zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów

• ze sprawcą, nie kasować dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów,

• zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana danych kontaktowych np. na

• komunikatorze, zmiana adresu e – mail, a nawet w szczególnie

• trudnych sytuacjach numeru telefonu (oczywiście robią to rodzice).

• d) Podczas rozmowy bardzo ważna jest obserwacja małoletniego i

• zwrócenie uwagi na jego pozawerbalne zachowanie (zażenowanie,

• smutek, poczucie winy).

• e) Bardzo ważne jest monitorowanie sytuacji małoletniego w kierunku,

• czy nie są stosowane wobec niego żadne akty odwetu. Rodzice dziecka

• muszą być poinformowani o zdarzeniu i muszą dostać wsparcie i

• poradę za strony pracowników Fundacji.

• 11.Sporządzenie dokumentacji z zajścia:

• Koordynator d.s. Standardów ochrony małoletnich zobowiązany jest do

• sporządzenia notatki służbowej z rozmów z poszkodowanym, ewentualnie, jeśli to

• możliwe ze sprawcą, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Jeżeli rozmowa była

• np. w obecności innego pracownika powinien on również ją podpisać. Jeżeli

• zabezpieczono jakieś dowody, powinny być załączone do dokumentacji.

• 12.Powiadomienie sądu rodzinnego i policji:

• a) W przypadku, gdy rodzice odmawiają współpracy z Fundacją, a

• sprawca nie zaniechał dotychczasowego postępowania, konieczne jest

• zawiadomienie o sprawie sądu rodzinnego, w szczególności, kiedy

• pojawiają się informacje o innych przejawach jego demoralizacji.

• Podobnie postępuje się, gdy Fundacja wykorzysta wszystkie dostępne

• środki, a sprawca nie wykazuje poprawy zachowania.

• b) W wypadku bardzo drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa

• Zarząd Fundacji zgłasza ten fakt policji, która prowadzi dalsze

• działania.

• Zasady i procedury postępowania w przypadku informacji o dostępie przez

• małoletniego do treści szkodliwych, niepożądanych

• 1. Rodzaj zagrożenia objętego procedurą.

• Zagrożenie łatwym dostępem do treści szkodliwych, niedozwolonych, nielegalnych

• i niebezpiecznych dla zdrowia (pornografia, treści obrazujące przemoc, promujące

• działania szkodliwe dla zdrowia i życia dzieci, popularyzujące ideologię

• faszystowską i działalność niezgodną z prawem, nawołujące do samookaleczeń i

• samobójstw, korzystania z narkotyków; niebezpieczeństwo werbunku dzieci i

• młodzieży do organizacji nielegalnych i terrorystycznych).

• Telefony/kontakty alarmowe krajowe

• – Zgłaszanie nielegalnych treści: www. dyzurnet.pl,

• – numer alarmowy 112,

• – policja 997

• Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia:

• 2. Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów

• W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody w formie elektronicznej (pliki

• z treściami niedozwolonymi, zapisy rozmów w komunikatorach, e-maile, zrzuty

• ekranu), znalezione w Internecie lub w komputerze małoletniego. Zabezpieczenie

• dowodów jest zadaniem rodziców lub opiekunów prawnych.

• 3. Identyfikacja sprawcy(-ów)

• W identyfikacji sprawców kluczową rolę odgrywają zgromadzone dowody. W

• procesie udostępniania nielegalnych i szkodliwych treści małoletnim biorą udział na

• ogół: twórca treści – np. pornograficznych oraz osoby, które udostępniły je.

• 4. Działania wobec ofiary zdarzenia

• Małoletnich – ofiarę lub świadka zdarzenia – począwszy od pierwszego etapu

• interwencji otacza się opieką psychologiczną.

• Rozmowa z małoletnim przeprowadzana jest z uwzględnieniem jego komfortu

• psychicznego, z poszanowaniem poufności i podmiotowości ze względu na fakt, iż

• kontakt z treściami nielegalnymi może mieć bardzo szkodliwy wpływ na jego

• psychikę. W trakcie rozmowy należy ustalić okoliczności uzyskania przez ofiarę

• dostępu do ww. treści. Należy koniecznie powiadomić rodziców lub opiekunów

• prawnych ofiary o zdarzeniu i uzgodnić z nimi podejmowane działania i formy

• wsparcia. Działania Fundacji w takich przypadkach powinna cechować poufność i

• empatia w kontaktach ze wszystkimi uczestnikami zdarzenia oraz osobami

• udzielającymi wsparcia. W przypadku kontaktu małoletniego z treściami

• szkodliwymi należy dokładnie zbadać sposób, w jaki do niego doszło. Poszukiwanie

• przez małoletniego tego typu treści w sieci lub podsuwanie ich przez innych może

• być oznaką niepokojących incydentów ze świata rzeczywistego, np. kontaktów z

• osobami handlującymi narkotykami czy udziału w procesie rekrutacji do sekty lub

• innej niebezpiecznej grupy.

• 5. Współpraca z policją i sądami rodzinnymi

• W przypadku naruszenia prawa, np. rozpowszechniania materiałów

• pornograficznych z udziałem nieletniego lub prób uwiedzenia małoletniego w wieku

• do 15 lat przez osobę dorosłą, Fundacja – w porozumieniu z rodzicami małoletniego

• – niezwłocznie powiadamia policję.

• 6. Współpraca ze służbami i placówkami specjalistycznymi

• Kontakt z treściami szkodliwymi lub niebezpiecznymi może wywołać potrzebę

• skorzystania przez ofiarę ze specjalistycznej opieki psychologicznej. Decyzja o

• takim kontakcie i skierowaniu na terapię musi zostać podjęta w porozumieniu z

• rodzicami/opiekunami prawnymi małoletniego.

• Zasady i procedury postępowania w przypadku naruszenia prywatności

• dotyczące nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania

• danych osobowych lub wizerunku małoletniego

• Rodzaj zagrożenia objętego procedurą

• Zagrożenie to polega na naruszeniu prywatności małoletniego poprzez

• nieodpowiednie lub niezgodne z prawem wykorzystanie jego danych osobowych

• lub wizerunku. Podszywanie się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku

• lub danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody osobistej lub majątkowej jest

• w świetle polskiego prawa przestępstwem. Najczęstszymi formami wyłudzenia lub

• kradzieży danych jest przejęcie profilu na portalu społecznościowym w celu

• dyskredytacji lub naruszenia dobrego wizerunku ofiary (np. publikacja zdjęć

• intymnych bądź fotomontażu), szantażowania (w celu uzyskania korzyści

• finansowych w zamian za niepublikowanie zdjęć bądź treści naruszających

• reputację ofiary), dokonania zakupów i innych transakcji finansowych (np. w

• sklepach internetowych na koszt ofiary). Często naruszenia prywatności łączy się z

• cyberprzemocą.

• Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia:

• 1. Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia

• W przypadku gdy do naruszenia prywatności poprzez kradzież, wyłudzenie danych

• osobowych wykorzystanie wizerunku małoletniego dochodzi ze strony dorosłych

• osób trzecich, rodzice powinni skontaktować się bezpośrednio z policją (zgodnie z

• Kodeksem karnym ściganie następuje wówczas na wniosek pokrzywdzonego).

• Istotne dla ścigania sprawcy jest uzyskanie dowodów potwierdzających, że sprawca

• zmierzał do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub osobistej.

• 2. Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów

• W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody nieodpowiedniego lub

• niezgodnego z prawem działania – w formie elektronicznej (e-mail, zrzut ekranu oraz

• adres strony, na której udostępniony został wizerunek dziecka, konwersacja w

• komunikatorze, SMS).

• Równolegle należy dokonać zmian tych danych identyfikujących, które zależą od

• ofiary, tj. haseł i loginów lub kodów dostępu do platform i portali internetowych,

• tak aby uniemożliwić kontynuację procederu naruszania prywatności – w działaniu

• tym powinna wspierać małoletniego osoba dorosła.

• Jeśli wykradzione dane zostały wykorzystane w celu naruszenia dobrego wizerunku

• ofiary bądź w innych celach niezgodnych z prawem, należy dążyć do wyjaśnienia

• tych działań i usunięcia ich skutków, także tych widocznych w Internecie.

• Likwidacja stron internetowych czy profili w portalach społecznościowych, która

• wymagać będzie interwencji w zebrane dowody, musi odbywać się za zgodą policji

• (o ile została powiadomiona). Szczególnej uwagi wymagają incydenty kradzieży

• tożsamości w celu posłużenia się nią np. podczas zakupu towarów online

• lub dokonania transakcji finansowych. W tym przypadku należy skontaktować się

• ze sklepem lub pożyczkodawcą i wyjaśnić charakter zdarzenia. O czynach

• niezgodnych z prawem należy powiadomić policję.

• 3. Identyfikacja sprawcy(-ów)

• W przypadku gdy dowody jasno wskazują na konkretnego sprawcę oraz

• potwierdzają, że sprawca zmierzał do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub

• osobistej, zabezpiecza się i przekazuje policji. Identyfikacji dokonać powinna

• policja.

• 4. Działania wobec ofiary zdarzenia

• Małoletniego należy otoczyć – w porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi

• – opieką psychologiczno pedagogiczną i powiadomić o działaniach podjętych w celu

• usunięcia skutków działania sprawcy (np. usunięcie z Internetu intymnych zdjęć

• ofiary, zablokowanie dostępu do konta w portalu społecznościowym). Jeśli

• kradzież tożsamości bądź naruszenie dobrego imienia ofiary jest znane tylko jej i

• rodzicom, Fundacja powinna zapewnić poufność działań, tak aby informacje

• narażające ofiarę na naruszenie wizerunku nie były rozpowszechniane.

• 5. Współpraca z policją i sądami rodzinnymi

• Gdy naruszenie prywatności czy wyłudzenie lub kradzież tożsamości skutkują

• wyrządzeniem ofierze szkody majątkowej lub osobistej, rodzice małoletniego

• powinni o tym powiadomić policję.

• 6. Współpraca z placówkami specjalistycznymi

• W przypadku konieczności podejmowania dalszych działań pomocowych wobec

• ofiary, można skierować małoletniego, za zgodą i we współpracy z

• rodzicami/opiekunami prawnymi, do placówki specjalistycznej, np. terapeutycznej.

• Nawiązywanie niebezpiecznych kontaktów w Internecie – uwodzenie,

• zagrożenie pedofilią

• Rodzaj zagrożenia objętego procedurą

• Zagrożenie obejmuje kontakt osoby dorosłej z małoletnią w celu zainicjowania

• znajomości prowadzących do wyłudzenia poufnych informacji, nawiązania

• kontaktów seksualnych, skłonienia małoletniego do zachowań niebezpiecznych dla

• jego zdrowia i życia lub wyłudzenia własności (np. danych, pieniędzy, cennych

• przedmiotów rodzinnych).

• Telefony alarmowe krajowe

• – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111,

• – https://116111.pl/

• – Telefon dla rodziców w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 800 100 100,

• https://800100100.pl/

• – Zgłaszanie nielegalnych treści: dyzurnet.pl dyzurnet@dyzurnet.pl, tel. 801 615

• 005

• Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia

• 1. Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia

• Osobami najczęściej zgłaszającymi omawiany problem są rodzice/opiekunowie

• prawni małoletniego. Zdarza się, że informacja uzyskiwana jest ze środowiska

• rówieśników ofiary.

• Kluczowe znaczenie w działaniach Fundacji ma czas reakcji – szybkość

• przeciwdziałania zagrożeniu ze względu na niezwykle szkodliwe konsekwencje

• realizacji kontaktu online, przeradzającego się w zachowania w

• świecie rzeczywistym: uwiedzenie i wykorzystanie seksualne, kidnaping, a także

• wyłudzenie pieniędzy czy przedmiotów dużej wartości. W przypadku

• niebezpiecznych kontaktów inicjowanych w Internecie może dochodzić do

• zagrożenia życia i zdrowia, szantażu i przymusu realizacji czynności seksualnych.

• 2. Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów

• Należy zidentyfikować i zabezpieczyć w formie elektronicznej dowody działania

• dorosłego sprawcy uwodzenia (zapisy rozmów w komunikatorach czy na portalach

• społecznościowych, zrzuty ekranowe, zdjęcia, wiadomości e mail). Jednocześnie

• bezzwłocznie należy zawiadomić policję o wystąpieniu zdarzenia.

• 3. Identyfikacja sprawcy(-ów)

• Ze względu na bezpieczeństwo nie należy podejmować samodzielnych działań w

• celu dotarcia do sprawcy, lecz udzielać wszelkiego możliwego wsparcia organom

• ścigania, m. in. zabezpieczyć i przekazać zebrane dowody. Identyfikacja sprawcy

• wykracza poza kompetencje i możliwości Fundacji.

• 4. Działania wobec ofiary zdarzenia

• W każdym przypadku próby nawiązania niebezpiecznego kontaktu – np. w celu

• werbunku do sekty lub grupy promującej niebezpieczne zachowania, a także

• rekrutacji do grupy terrorystycznej – należy przede wszystkim zapewnić ofierze

• opiekę psychologiczną i poczucie bezpieczeństwa. Podobnego wsparcia należy

• udzielić w przypadku zaobserwowania zachowań zagrażających zdrowiu i życiu

• (samookaleczenia, zażywanie substancji psychoaktywnych), bowiem zachowania te

• mogą być inicjowane i wzmacniane poprzez kontakty w Internecie. O możliwym

• związku takich zachowań z inspiracją płynącą z Internetu należy powiadomić

• rodziców.

• Pierwszą czynnością w ramach reakcji na zagrożenie jest otoczenie ofiary pomocą

• psychologiczną we współpracy z rodzicami/opiekunami prawnymi. W trakcie

• rozmowy z małoletnim prowadzonej z uwzględnieniem jego

• komfortu psychicznego przez psychologa/pracownika, do którego małoletni ma

• szczególne zaufanie, należy uzyskać wszelkie możliwe informacje o sprawcy i

• przekazać je policji. Trzeba upewnić się, że kontakt ofiary ze sprawcą

• został przerwany, a małoletni odzyskał poczucie bezpieczeństwa.

• Towarzyszyć temu powinna analiza sytuacji domowej (rodzinnej), w której tkwić

• może źródło poszukiwania kontaktów w Internecie. Małoletniemu należy udzielić

• profesjonalnej opieki terapeutycznej i/lub lekarskiej. Wszelkie działania Fundacji

• wobec małoletniego powinny być uzgadniane z rodzicami/ opiekunami prawnymi i

• inicjowane za ich zgodą.

• Współpraca z policją i sądami rodzinnymi

• W przypadkach naruszenia prawa – szczególnie w przypadku uwodzenia

• małoletniego do lat 15 – obowiązkiem Fundacji jest powiadomienie policji lub sądu

• rodzinnego.

• Współpraca ze służbami społecznymi i placówkami specjalistycznymi

• W przypadkach uwiedzenia nieletnich przez osoby dorosłe rekomenduje się – w

• porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi – skierowanie ofiary na terapię do

• placówki specjalistycznej opieki psychologicznej.

• Seksting, prowokacyjne zachowania i aktywność seksualna jako źródło dochodu

• osób nieletnich

• Rodzaj zagrożenia objętego procedurą

• Seksting to przesyłanie wiadomości drogą elektroniczną w formie wiadomości MMS

• lub z wykorzystaniem różnych aplikacji i komunikatorów albo publikowanie np. na

• portalach (społecznościowych) prywatnych treści, głównie zdjęć lub filmów, o

• kontekście seksualnym, erotycznym.

• Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia:

• 1. Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia

• W przypadku sekstingu zgłoszeń dokonują głównie rodzice lub opiekunowie prawni

• małoletniego. Delikatny charakter sprawy, a także odpowiedzialność karna sprawcy,

• wymagają zachowania daleko posuniętej dyskrecji i profesjonalnej reakcji.

• Niekiedy zgłoszenia dokonują ofiary lub osoby je znające.

• 2. Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów

• Wyróżniamy 3 podstawowe rodzaje sekstingu, które skutkują koniecznością

• realizacji zmodyfikowanych procedur reagowania:

• Rodzaj 1. Wymiana materiałów o charakterze seksualnym następuje tylko w ramach

• związku między dwojgiem rówieśników. Materiały nie uległy rozprzestrzenieniu

• dalej.

• Rodzaj 2. Materiały o charakterze seksualnym zostały rozesłane większej liczbie

• osób, jednak nie dochodzi do cyberprzemocy na tym tle. Młodzież traktuje materiał

• jako formę wyrażenia siebie.

• Rodzaj 3. Materiały zostały rozesłane większej liczbie osób (bez względu na

• intencje) i na tym tle dochodzi do cyberprzemocy.

• 3. Identyfikacja sprawcy (-ów)

• Identyfikacja sprawcy będzie możliwa przede wszystkim dzięki zabezpieczeniu

• dowodów – przesyłanych zdjęć czy zrzutów ekranów portali, w których

• opublikowano zdjęcie(-a). W niektórych przypadkach seksting może

• nosić znamiona przestępstwa związanego z produkcją oraz rozpowszechnianiem

• materiałów pornograficznych z udziałem osoby małoletniej (poniżej 18. r. ż.) – art.

• 202 § 3 i 4 kk, dlatego skrupulatność i wiarygodność dokumentacji ma

• duże znaczenie. Należy przy tym przestrzegać zasad dyskrecji, szczególnie w

• środowisku rówieśniczym ofiary.

• 4. Działania wobec ofiar zdarzenia

• W razie upublicznienia przypadku sekstingu w środowisku rówieśniczym pierwszą

• reakcją, oprócz dokumentacji dowodów, jest otoczenie opieką psychologiczną

• ofiary oraz zaproponowanie odpowiednich działań wychowawczych. Rozmowa na

• temat identyfikacji potencjalnego sprawcy powinna być realizowana z

• uwzględnieniem komfortu psychicznego małoletniego – ofiary sekstingu, z jego

• poszanowaniem.

• 5. Współpraca z policją i sądami rodzinnymi

• W przypadku publikacji lub upowszechniania zdjęć o charakterze pornografii

• dziecięcej (co jest wykroczeniem ściganym z urzędu) Zarząd Fundacji powiadamia

• o tym zdarzeniu policję lub sąd rodzinny. Współpraca z placówkami

• specjalistycznymi

• Kontakt ofiar z placówkami specjalistycznymi może okazać się konieczny w

• indywidualnych przypadkach. O skierowaniu do nich decyzję powinien podjąć

• psycholog wspólnie z rodzicami/opiekunami prawnymi ofiary.

• • • • Rozdział 5

• Organizacja procesu ochrony małoletnich w Fundacji

• wdrażanie „Standardów ochrony małoletnich”

• 5.1 Podział obowiązków i przydział zadań w zakresie wdrażania „Standardów

• ochrony małoletnich”

• Podmiot Zadanie/obowiązek Termin

• Zarząd Fundacji 1. Zatwierdzenie „Standardów ochrony małoletnich” i

• wdrożenie ich w życie zarządzeniem.

• Luty 2024

• 2. Opublikowanie dokumentu w wersji skróconej na

• stronie www.fundacja-rehabilitacja.pl

• Luty 2024

• 3. Wyznaczenie koordynatora wdrażania zasad

• określonych w dokumencie

• Luty 2024

• 4. Przydział zadań związanych z postępowaniem w

• przypadku krzywdzenia małoletnich i przewodniczenia

• Zespołom interwencyjnym.

• Luty 2024

• 5. Powoływania Zespołów interwencyjnych do

• rozpoznania Bezpośrednio Po Otrzymaniu informacji

• sprawy krzywdzenia małoletniego

• Bezpośrednio

• po otrzymaniu

• informacji

• 6. Przeprowadzenie szkolenia wstępnego pracowników

• Fundacji: Omówienie treści dokumentu, zasad

• organizacyjnych wspierania i ochrony małoletnich,

• standardów obowiązujących w Fundacji w zakresie

• ochrony małoletnich, postępowania w sytuacji

• krzywdzenia.

• Luty 2024

• 7. Podejmowanie interwencji prawnej, podpisywanie

• pism interwencyjnych w trudnych sytuacjach.

• Na bieżąco

• 8. Określenie obiegu dokumentów związanych z

• rozpatrywaniem przypadków krzywdzenia małoletnich.

• Luty 2024

• 9. Przypomnienie pracownikom Fundacji zasad

• bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych i

• Polityki bezpieczeństwa.

• Luty 2024

• Koordynator d.s.

• Standardów

• ochrony

• małoletnich –

• Tomasz

• Fedynyszyn

• 1. Przekazuje informacje o funkcjonowaniu Standardów

• ochrony małoletnich, ich treści oraz zasadach ochrony

• małoletnich w Fundacji

• Na bieżąco

• 2. Kontroluje jakość dostępnych dokumentów w Fundacji

• w zakresie Standardów ochrony małoletnich.

• Na bieżąco

• 3. Koordynuje działania w ramach pomocy

• krzywdzonemu małoletniemu, nadzoruje rejestr

• prowadzonych Spraw.

• Na bieżąco

• 4. Nadzoruje prawidłowość sporządzania dokumentacji, w

• tym wypełnienia Karty A I B

• Na bieżąo

• 5. Dokonywanie raz na dwa lata przeglądu Standardów

• ochrony małoletnich”

• Raz na dwa lata

• Obsługa biura 1.Poinformowanie każdego nowo zatrudnionego

• pracownika o konieczności zapoznania się z

• następującymi dokumentami:

• -Standardy ochrony małoletnich

• -Polityką Bezpieczeństwa przetwarzania danych

• osobowych,

• – Regulaminami i instrukcjami bhp i ppoż.

• – Regulamin pracy,

• – Statut Fundacji,

• Przed

• nawiązaniem

• stosunku pracy

• 2. Gromadzenie w dokumentacji pracowniczej, oprócz

• innych dokumentów wymaganych prawem, oświadczenia

• z KRK, Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli,

• Zaświadczenia z Rejestru Przestępców na Tle Seksualnym;

• a w przypadku obywateli innych krajów: wymagane

• oświadczenia lub zaświadczenia.

• Na bieżąco

• 3. Prowadzenie rejestru zgłaszanych spraw dotyczących

• podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich

• Na bieżąco

• 4. Przekazywanie zawiadomień o podejrzeniu

• krzywdzenia lub krzywdzeniu, które wpłynęły do biura

• (telefon, maile, ustnie) koordynatorowi ds. wdrażania

• standardów.

• Na bieżąco

• 5. Stosowanie do archiwizacji dokumentów

• wytworzonych w procesie rozpatrywania spraw

• krzywdzenia JRWA

• Na bieżąco

• Informatyk

• pracownik

• Fundacji

• 1.Umieszczanie informacji na stronie internetowej szkoły

• informacji na temat:

• – Praw dziecka/człowieka

• – Ochrony przed przemocą oraz wykorzystywaniem

• – Zagrożenia bezpieczeństwa w Internecie

• Na bieżąco

• Każdy terapeuta

• Pracownik

• Fundacji

• 1.Pedagogizacja rodziców w zakresie wychowania bez

• przemocy.

• Na bieżąco

• 2. Zapoznaje się i przestrzega postanowień „Standardów

• ochrony małoletnich”

• Luty 2024

• 3. W miarę możliwości, w trakcie prowadzonych zajęć,

• warsztatów zapoznaje małoletnich z treścią dokumentu

• np. w formie informacji o prawach dziecka i prawach

• człowieka.

• Na bieżąco

• 4. W przypadkach podejrzenia krzywdzenia małoletniego

• podejmuje działania określone w poszczególnych

• procedurach postępowania.

• Na bieżąco

• 5. Prowadzenie szkoleń, warsztatów o zjawisku przemocy,

• skutkach, symptomach, rozpoznawaniu jej stosowania.

• Na bieżąco

• 6.W czasie indywidualnych konsultacji, wyjaśnianie

• małoletnim i ich rodzicom/prawnym opiekunom zasad

• ochrony małoletnich obowiązujących w Fundacji.

• Na bieżąco

• 5.2 Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu

• Fundacji do stosowania standardów oraz sposób dokumentowania tej

• czynności

• Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu do stosowania standardów jest

• Zarząd Fundacji. Przygotowanie personelu polega na pogłębianiu wiedzy i

• umiejętności rozpoznawania krzywdzenia, objawów, identyfikacji

• ryzyka krzywdzenia i podejmowania, zgodnie z prawem, właściwych działań a

• także wiedzy z zakresu odpowiedzialności prawnej w przypadku zaniechania

• postępowania w celu ochrony i wsparcia małoletnich.

• Zakres szkoleń ustalany jest na podstawie wyników diagnozy potrzeb pracowników

• w tym zakresie. W Fundacji organizuje się wewnętrzne doskonalenie terapeutów. Za

• ich organizację i przebieg odpowiada przewodniczący.

• 5.3 Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach podejrzenia

• krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.

• Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach krzywdzenia lub

• krzywdzenia małoletnich w Fundacji:

• 1. Zarząd Fundacji – Tomasz Juchimowicz

• 2. Koordynator d. s Standardów ochrony małoletnich – Tomasz Fedynyszyn

• 3. Wyznaczony terapeuta – Magdalena Wasiluk, Grabiański Hubert

• W przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia małoletniego należy zostawić

• zawiadomienie o przemocy pierwszemu spotkanemu pracownikowi Fundacji.

• 5.4 Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia

• małoletnich i archiwizowanie wytworzonej dokumentacji.

• Dla każdego zdarzenia podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich

• zakładana jest imienna teczka z nazwiskiem małoletniego. Teczkę zakłada i

• prowadzi Koordynator d.s Standardów ochrony małoletnich.

• Do czasu zakończenia sprawy teczka pozostaje w gabinecie Koordynator d.s

• Standardów ochrony małoletnich lub Zarządu Fundacji i jest należycie chroniona

• przed dostępem osób nieuprawnionych.

• W teczce umieszcza się:

• 1. Zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia lub zgłoszenie krzywdzenia – załącznik

• 1;

• 2. Protokół rozmowy ze zgłaszającym, o ile jest możliwym jego sporządzenie.

• 3. Kwestionariusz oceny ryzyka występowania przemocy – załącznik 3 lub 4.

• 4. Protokoły i notatki z rozmów z małoletnim i osobą jemu najbliższą lub

• niekrzywdzącym rodzicem/opiekunem.

• 5. Protokół z posiedzenia Zespołu interwencyjnego, powołanego przez Zarząd.

• 6. Kopię „Niebieskiej Karty – A”, w przypadku, gdy zostanie wszczęta

• procedura „Niebieskie Karty” – załącznik 5.

• 7. Kopię „Niebieskiej Karty – B”, w przypadku, gdy została wszczęta procedura

• „Niebieskie Karty” – załącznik 6.

• 8. Protokoły z rozmów z osobą krzywdzącą – o ile taka będzie przeprowadzana.

• 9. Korespondencję pomiędzy np. sądem rodzinnym, Ośrodkiem Pomocy

• Społecznej i innymi.

• 10.Plan wspierania małoletniego.

• 11.Karty monitorowania zachowań krzywdzonego, opinie terapeutów

• prowadzących zajęcia z dzieckiem.

• 12.Ocena efektywności wsparcia.

• 13.Wykaz telefonów, adresów instytucji świadczących wsparcie ofiarom

• przemocy.

• 5.5 Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia

• Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu jego krzywdzenia opracowuje zespół

• powołany przez Zarząd Fundacji. W jego skład mogą wchodzić: koordynator d. s

• Standardów ochrony małoletnich, psycholog, pedagog. Struktura dokumentu „Plan

• wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia”

• • Imię i nazwisko,

• • Imiona i nazwiska członków zespołu sporządzającego plan wsparcia

• • Tytuł, z jakiego został opracowany plan wsparcia,

• • Diagnoza sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia,

• • Cel wsparcia małoletniego,

• • Identyfikacja zasobów wewnętrznych Fundacji oraz źródeł zewnętrznych

• wsparcia dziecka – ofiary krzywdzenia, • Zakres współdziałania Fundacji z

• podmiotami zewnętrznymi na rzecz wsparcia małoletniego, • Zakres, wymiar

• godzin, okres wsparcia udzielonego małoletniemu,

• • Formy i metody wsparcia małoletniego,

• • Ocena efektywności wsparcia udzielonego małoletniemu.

• Przeprowadzenie diagnozy sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia:

• a) charakterystyka doznanej krzywdy (rodzaj doznanej krzywdy, okoliczności

• doznanej krzywdy, stopień naruszenia prawa, stopień zagrożenia

• bezpieczeństwa małoletniego – w obszarze zdrowia, życia, rozwoju);

• b) analiza dostępnej dokumentacji, np. wyniki rozmów, wyniki obserwacji

• (zachowanie, wygląd) dokonane przez np. rodziców, psychologa/pedagoga/

• logopedę, innych pracowników oraz instytucji wspomagających

• ochronę dziecka – psychologów, pedagoga, wychowawcę ze szkoły;

• c) określenie czynników ryzyka doznanej krzywdy oraz czynników wsparcia

• małoletniego–ustalenie indywidualnych potrzeb ofiary krzywdzenia w

• obszarze jej zdrowia/życia, zdrowia psychicznego,

• funkcjonowania emocjonalno- społecznego oraz w obszarze prawnym i

• socjalnym.

• Zdefiniowanie celu oferowanego wparcia, np.:

• a) zapewnienie specjalistycznego wsparcia małoletniemu, udzielanie

• systematycznej lub okresowej pomocy np. psychologicznej, terapeutycznej;

• b) wdrożenie działań mających przywrócić równowagę emocjonalną

• małoletniemu, wzmacnianie poczucia jego własnej wartości;

• c) wspieranie rodziców/opiekunów prawnych małoletniego w

• rozwiązywaniu problemów wychowawczych;

• d) złagodzenie psychicznych i behawioralnych objawów skrzywdzenia

• złagodzenie stresu, lęku małoletniego;

• e) zapewnienie bezpieczeństwa (np. socjalnego, psychicznego, prawnego);

• f) kształcenie umiejętności radzenia sobie z brakiem akceptacji społecznej,

• izolowaniem, dyskredytowaniem, z trudnymi sytuacjami w środowisku

• rodzinnym i społecznym.

• Identyfikacja zasobów wewnętrznych Fundacji oraz źródeł zewnętrznych wsparcia

• małoletniego – ofiary krzywdzenia, np.:

• a) zasoby wewnętrzne Fundacji: Zarząd, zespół psychologów/pedagogów, zespół

• interwencyjny, rodzice/opiekunowie prawni dziecka;

• b) źródła zewnętrzne wsparcia dziecka krzywdzonego, np. sąd rodzinny, kurator

• sądowy, policja, placówki doskonalenia nauczycieli, służba zdrowia, GOPS,

• organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony dzieci

• przed krzywdzeniem itp.

• Ustalenie zakresu współdziałania Fundacji z podmiotami zewnętrznymi na rzecz

• wsparcia małoletnich. Pracownicy Fundacji działają na rzecz wsparcia małoletniego

• zgodnie z zakresem swoich obowiązków i uprawnień, współpracujące z

• rodzicami/opiekunami prawnymi małoletniego.

• Ustalenie harmonogramu działań w ramach wsparcia udzielanego małoletniemu –

• ustalenie zakresu, wymiaru godzin, okresu wsparcia:

• a) zakres wsparcia wynika ze zdiagnozowanych w różnych obszarach

• indywidualnych potrzeb rozwojowych, edukacyjnych oraz psychofizycznych

• małoletniego – ofiary krzywdzenia;

• b) wymiar godzin i okres, w jakim będzie udzielane wsparcie zależy od

• doświadczanych przez małoletniego skutków krzywdy oraz zaobserwowanych

• efektów wsparcia w okresie ich monitorowania.

• Ustalenie form i metod wsparcia małoletniego:

• Przykładowe formy pracy:

• ✓ indywidualna – praca indywidualna z małoletnim w zależności od rodzaju

• krzywdy – zgodnie z przyjętymi w Fundacji procedurami;

• ✓ zespołowa: warsztaty rozwojowe, zajęcia grupowe

• Przykładowe metody wsparcia krzywdzonego dziecka: bezpośrednia rozmowa z

• małoletnim prowadzona przez psychologa/pedagoga/logopedę; warsztaty

• rozwojowe; analiza dokumentacji związanej z sytuacja małoletniego; obserwacja

• zachowania.

• 1. Ocena efektywności udzielanego wsparcia:

• ✓ Zasady i sposób monitorowania efektów wsparcia, np. 2 razy w roku szkolnym;

• sposób – wyniki obserwacji prowadzonej przez specjalistów, rodziców/opiekunów

• prawnych dziecka (sojuszników dziecka) w czasie oferowanych formach wsparcia;

• wyniki rozmów z małoletnim; efekty wsparcia udzielanego małoletniemu

• przez podmioty zewnętrzne; analiza dostępnej dokumentacji;

• ✓ Ocena efektów wsparcia: ocena adekwatności udzielonego wsparcia do

• zdiagnozowanych potrzeb małoletniego – ofiary krzywdzenia.

• 5.6 Udostępnianie „Standardów ochrony małoletnich”

• W Fundacji opracowane zostały dwie wersje dokumentu „Standardów ochrony

• małoletnich: ➢ Wersja „zupełna”, inaczej kompletna,

• ➢ Wersja „skrócona” – przeznaczona dla małoletnich.

• Wersja „zupełna” jest dostępna w biurze i placówce Fundacji w formie wydruku.

• Wgląd w wersję „zupełną” mają: wszyscy pracownicy, rodzice, zewnętrzne

• podmioty uprawnione do kontroli.

• Wersja „zupełna” i „skrócona” jest ogólnie dostępna ze względu na jej

• opublikowanie na stronie internetowej Fundacji.

• 5.7 Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

• Zarząd Fundacji dokonuje oceny stopnia znajomości i poprawności stosowania

• „Standardów ochrony małoletnich” na bieżąco, w ramach sprawowanego nadzoru

• pedagogicznego.

• W przypadku zmian prawa, wymagającego ich wdrożenia w dokumencie

• nowelizacje są wprowadzane na tych samych zasadach, które obowiązywały przy

• wdrożeniu dokumentu.

• W celu oceny funkcjonalności i przydatności dokumentu w Fundacji prowadzone są

• ewaluacje typu: • in-term (w trakcie posługiwania się i stosowania opracowania),

• • ex- post (po upływie dwóch lat od daty wdrożenia).

• Ewaluację przeprowadza Koordynator ds Standardów ochrony małoletnich z

• użyciem technik: − analizy dokumentu,

• − wywiadów z rodzicami i pracownikami Fundacji,

• − sondażu, z użyciem ankiety anonimowej,

• − dyskusji grupowej w zespołach psychologów/pedagogów.

• Raport z ewaluacji wraz z wnioskami i rekomendacjami Koordynator ds Standardów

• ochrony małoletnich przedstawia pracownikom Fundacji.

• Podstawy prawne:

• 1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.

• z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)

• 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie

• procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”

• (Dz. U. poz. 1870)

• 3. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i

• opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz.1606)

• 4. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (t. j. Dz.U. z 2023 r.

• poz. 984 ze zm.)

• 5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t. j. Dz.U. z 2023 r.

• poz. 900)

• 6. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z

• 2019 r. poz. 1781)

• 7. Konwencja o prawach dziecka (Dz.U.1991 nr 120, poz. 526)

• 8. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2012, poz. 1169)

• • Obowiązują od dnia 15.02.2024 r.